Περί Θανάτου [ΝΚ]

Όταν κανείς διατηρεί ημερολόγιο επί σειρά ετών σχεδόν αναγκαστικά ξεχωρίζει κάποιες εγγραφές του. Δεν αποτελώ εξαίρεση. Παραθέτω, λοιπόν, μία από τις αγαπημένες μου εγγραφές γραμμένη πριν από τριάντα χρόνια (!). Ποτέ δεν φαντάστηκα ότι θα έρθει εποχή που τα τετράδια των ημερολογίων μου θα τροφοδοτούν το ηλεκτρονικό μου ημερολόγιο. Και μου αρέσει. Γιατί στρέφω και βλέπω από πού ξεκίνησα, πόσο προσπάθησα, πόσο άλλαξα. Περί θανάτου [ή θάνατου με την τότε λογική μου], λοιπόν . . .

Τι θα γίνει; Πως θα τελειώσει αυτός ο φόβος που έχει σωριαστεί μέσα στο στήθος μου καθηλώνοντάς με, σαν κάτι στερεό μέσα στο στήθος μου θρονιασμένο το κέντρο της άρνησης, της κάθε άρνησης. Άρνηση για αισθήματα και συναισθήματα και άρνηση για την παραμικρότερη πράξη και μια κομμάρα στο μέσα μέρος των γονάτων.

Πότε θα τελειώσει αυτή η συντριβή μέσα στην ιεροτελεστία της άνοιξης που έρχεται αναπόφευκτη σαν θάνατος; Πότε θα τελειώσει και πως θα συντελεστεί η αλλαγή που θα μας οδηγήσει στην καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση του χρόνου και του χώρου;

Μέσα στον Απρίλη, που πια έφυγε, ένα τοπικό μέγιστο θάνατου, η καλύτερη, ίσα με τα τώρα, προσέγγιση. Ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος που πέρασε, ως τα δω, απ’ το κεφάλι μου και η σκέψη: “Μηνιγγίτιδα!”, η ανατριχίλα του θάνατου ήρθε παγωμένη σκεπάζοντας το κορμί μου στο ξαπλωμένο του μήκος. Καμιά αντίδραση, μονάχα μια έντονη διάθεση να βάλλω τις φωνές, άναρθρες φωνές φρικιαστικές να γαντζώσω πάνω στη ζωή. Να βρεθεί ένας σύντροφος να μου μιλήσει και να μου πει ότι λαθεύω. Θυμάμαι τώρα τον Μάνο και τις ιδέες του για τον θάνατο. Δεν έχουμε το δικαίωμα να τρομοκρατούμε τους άλλους. Δεν μίλησα. Κι ακόμα, τραγικά αστείο ίσως, ότι τα πράγματά μου είναι ταχτοποιημένα και ότι υπάρχουν τα τετράδια αυτά. Τα τετράδια που θα επιτρέψουν το συμβατικό “Ήταν ένας άνθρωπος...”.

Και άλλα σημαντικά στον Απρίλη (τον μήνα τον σκληρό, όπως λέγει ο Eliot) που διάβηκα σέρνοντας σχεδόν. Έρχεται μια στιγμή να δει ο καθένας την λευκή του έκταση. Μέσα στον σκληρό Απρίλη αντίκρισα, σαν μέσα από ένα παραπέτασμα που σχίζεται, την δική μου σκληρή, λευκή έκταση και “in short I was afraid”. Φοβάμαι ακόμα.

Ήταν η διαπίστωση, και πάλι, ότι δεν έχω ιδανικά, ότι δεν έχω στόχους, ότι δεν περιμένω τίποτα να αληθέψει ή να διαψευστεί. Και αισθάνομαι υποχρεωμένος να ζητήσω συγγνώμη επειδή, ακριβώς, τίποτα δεν έχω να ζητήσω. Δεν διεκδικώ τίποτα και είναι απάνθρωπο. Και μέσα στην λευκή έκταση η απόλυτη συνειδητοποίηση του φθαρμένου της γλώσσας που μιλώ και γράφω, το κούφιασμα των λέξεων και ο εξευτελισμός τους μέσα στον χρόνο. Και πως να ζήσει ένας ποιητής με τέτοιες σκέψεις; Τουλάχιστον αν ήξερα να γράψω μουσική γραφή θα σωνόμουν κάπως. Οι νότες είναι λιγότερο φθαρμένες απ’ τις συλλαβές θέλω να πιστεύω.

Και μέσα σ’ όλα αυτά το ΕΜΠ που αρνείται την θέση του πάρεργου που του προσφέρω. Πρέπει να διαβάσω και δεν μπορώ, σχεδόν οργανικά. Καταλαβαίνεις; Δεν είναι τρόπος να σπουδάσεις στην Ελλάδα. Ο εγκέφαλός μου είναι αφυπνισμένος και κλωτσά. Και πώς να γίνει; Άρνηση, παντού άρνηση και αναστολή. Συμπάθα με εάν σε κούρασα.

02/05/1976