1116. Instagram, Μέρος B′

Να λοιπόν που ο μήνας αυτός δεν θα κλείσει με κάποιο επίγραμμα / ποίημα της Παλατινής Ανθολογίας όπως έγραψα στην προηγούμενη εγγραφή. Δύο χρόνια, και κάτι, μετά την εγγραφή «1020. Instagram», στην οποία ανάρτησα 40 επιλεγμένες φωτογραφίες που είχα ανεβάσει στο Instagram, ήρθε η στιγμή για το . . . Μέρος Β′.

Η επιλογή, αυτή τη φορά, περιορίζεται στις 15 φωτογραφίες που θα ακολουθήσουν. Πώς τα πάω στο Instagram; Μετριότατα, μέχρι αηδίας, βεβαίως! Ευτυχώς που ο βιοπορισμός μου δεν εξαρτάται από τις επιδόσεις μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Θα είχα καταστραφεί!

Να είσαστε και να περνάτε Καλά και δροσερά, μέρες που είναι, και να έχετε ένα όμορφο και μοναδικό μήνα Ιούλιο!

. . . οι φωτογραφίες που λέγαμε:

Ένα κλικ μακριά ο Γιάννης Σαββιδάκης τραγουδά «Κόκκινα Χείλη», σε μουσική δική του και στίχους του Χαράλαμπου Καγιά, από το άλμπουμ «Φώτα Αναμμένα» του 2003:

30/06/2017

1115. Φιλόδημος Και Χαριτώ

Μοιάζει πως ο μήνας αυτός θα κυλίσει με  επιγράμματα / ποιήματα της Παλατινής Ανθολογίας και μόνο. Ομολογώ ότι δεν μου είναι καθόλου δυσάρεστο. Ανοίγοντας, λοιπόν, και πάλι το αρχείο το οποίο αναφέρω στην αρχή της «Περί Όρκων» εγγραφής του παρόντος στάθηκα, τη φορά αυτή, στο πιο κάτω, του Φιλόδημου, επίγραμμα:

Ἑξήκοντα τελεῖ Χαριτὼ λυκαβαντίδας ὥρας,
ἀλλ’ ἔτι κυανέων σύρμα μένει πλοκάμων,
κἀν στέρνοις ἔτι κεῖνα τὰ λύγδινα κώνια μαστῶν
ἕστηκεν, μίτρης γυμνὰ περιδρομάδος,
καὶ χρὼς ἀρρυτίδωτος ἔτ’ ἀμβροσίην, ἔτι πειθὼ
πᾶσαν, ἔτι στάζει μυριάδας χαρίτων.
ἀλλὰ πόθους ὀργῶντας ὅσοι μὴ φεύγετ’, ἐρασταί,
δεῦρ’ ἴτε, τῆς ἐτέων ληθόμενοι δεκάδος.  

Και μιας και «στάθηκα» σκέφτηκα, ως συνήθως, να το μεταφράσω. Όντας, ακόμα μια φορά, μακριά από τα βιβλία μου στηρίχτηκα στη βοήθεια του διαδικτύου. Αντιγραφή του «Ἑξήκοντα τελεῖ Χαριτὼ λυκαβαντίδας ὥρας,», επικόλληση στη  μηχανή αναζήτησης του Google και η καλή μηχανή με αντάμειψε με ένα «Περίπου 72 αποτελέσματα (0,61 δευτερόλεπτα)». Χαράς Ευαγγέλια.

Να μην τα πολυλογώ, είδα περισσότερες και κατέβασα πέντε μεταφράσεις του επιγράμματος, με την πρώτη στα Αγγλικά. Το έχουμε, από ότι για πολλοστή φορά διαπίστωσα, αυτό το της ενασχόλησης με τα αρχαία κείμενα. Και όλο και κάποιοι, επώνυμα δεν λέμε, υπολήψεις δεν θίγουμε, αδράχνουν την ευκαιρία να κοσμήσουν το διαδίκτυο με μεταφράσεις τους. Κάθε πονεμένος και μετάφραση κι ανάμεσά τους, βεβαίως, και η αφεντιά μου. Καλό θα ήταν, κατά μία έννοια, να αφήναμε την εργασία αυτή στους επαΐοντες αλλά τα είδαμε και αυτών τα χαΐρια (το ροζ βιβλίο – τραυματική εμπειρία).

Από κάποιον από τους ιστοτόπους που επισκέφθηκα οδηγήθηκα στον ιστότοπο http://greek_greek.enacademic.com/ ο οποίος μου φάνηκε πολύ χρήσιμος για να δω την ερμηνεία κάποιων λέξεων του επιγράμματος. Από τον ιστότοπο αυτόν, λοιπόν, τα που ακολουθούν:

λυκαβαντίς, -ίδος, ἡ (Α) [λυκάβας]

(μόνο στη φρ.) «λυκαβαντίδες ὧραι» — οι ώρες που συναποτελούν το έτος.

λύγδινος, -ίνη, -ον (Α) [λυγδος]

1. κατασκευασμένος από λευκό μάρμαρο, μαρμάρινος («λυγδίνη λίθος», Φιλόστρ.)

2. (για το σώμα) λευκός και στιλπνός σαν το επεξεργασμένο μάρμαρο, αστραφτερός

κωνίο

το (Α κωνίον και κώνιον) [κώνος]

μικρός κώνος, μικρό κουκουνάρι

νεοελλ.

(ανατ. -φυσιολ.) κωνική προεξοχή φωτοευαίσθητου νευρώνα στον αμφισβληστροειδή χιτώνα τού οφθαλμού τών σπονδυλοζώων η οποία έχει άμεση σχέση με την όραση τών χρωμάτων και τη διάκριση τού ακριβούς περιγράμματος τών αντικειμένων.

Περίδρομος

-ον, θηλ. και περιδρομάς, -άδος, Α

1. αυτός που περιτρέχει, που περιβάλλει κάτι (α. «περίδρομοι ἄντυγες» β. «περίδρομον κύτος» γ. «περιδρόμῳ ἴτυος ἕδρᾳ» — για την περιφέρεια τής ασπίδας

δ. «μίτρης περιδρομάδος» — τής μίτρας που περιζώνει το σώμα)

2. αυτός που περιφέρεται, που τριγυρίζει εδώ κι εκεί («ἱκέτιν, φυγάδα περίδρομον», Αισχύλ.

β. «περίδρομοι κύνες», Αριστοφ.

γ. «περίδρομος γυνή» — άσεμνη γυναίκα, γυναίκα τού δρόμου, Θέογν.)

3. αυτός τον οποίο μπορεί κανείς να περιτρέξει ή από τον οποίο μπορεί να περάσει («αὐλὴ περίδρομος»)

4. περικυκλωμένος, περιτριγυρισμένος ([για τη Λακωνία] «κοίλη... ὄρεσι περίδρομος», Ευρ.).

[ΕΤΥΜΟΛ. < περι-* + δρόμος].

Σύρμα

8. (σε περιφράσεις για χαρακτηρισμό μακρών πραγμάτων) α) «σύρμα... πλοκάμων» — μακριά και κυματιστά μαλλιά

οργώ

(Α ὀργῶ, -άω) [οργή]

(για ανθώπους και ζώα) έχω έντονη επιθυμία για συνουσία

νεοελλ.

1. βρίσκομαι στο ανώτατο σημείο γενετήσιας διέγερσης

2. επιδίδομαι με μεγάλο ζήλο σε κάτι («ἐπ' ἔργον ἡ χεὶρ ἂν ὀργὰ κι ἡ ψυχή», Βιζυην.)

αρχ.

1. (για το έδαφος) αρδεύομαι καλά και είμαι έτοιμος για παραγωγή καρπού

2. είμαι έτοιμος

3. κατεργάζομαι.

κυανός

-ή -ό και κυανούς, -ή, -ούν (AM κυανοῡς, -ή, -οῡν και κυάνεος, -έα, -ον)

νεοελλ.

1. αυτός που έχει το χρώμα τού ουρανού, ουρανής, θαλασσής, γαλάζιος

2. το ουδ. ως ουσ. το κυανό ή κυανούν

α) το χρώμα τού ουρανού, γαλάζιο

β) χρωστική ουσία με βαθυγάλανο χρώμα (α. «πρωσικό κυανό» β. «κυανό τού κοβαλτίου» γ. «κυανό τού μεθυλενίου»)

μσν.-αρχ.

αυτός που έχει το βαθύ χρώμα τού ουρανού, βαθυγάλαζος, μπλε σκούρος («διαφέρει δέ φώκαινα δελφῑνος... καὶ τὸ χρῶμα ἔχει κυανοῡν», Αριστοτ.)

αρχ.

1. κατασκευασμένος από κύανο

2. μαύρος («ὣς ἄρα φωνήσασα κάλυμμ' ἕλε δῑα θεάων κυάνεον», Ομ. Ιλ.)

3. σκοτεινός, σκούρος («νεφέλη δέ μιν ἀμφεκάλυψεν κυανέη», Ομ. Ιλ.)

4. μτφ. φοβερός, τρομερός («λόχμας ὑπὸ κυανέας τίκτε θεόφρονα κοῡρον», Πίνδ.)

5. φρ. «κυάνεαι φάλαγγες» — πυκνά πλήθη στρατού.

[ΕΤΥΜΟΛ. < κύανος + επίθημα -εος (πρβλ. πορφύρ-εος, χρύσ-εος). Ο τ. κυανοῦς < κυάνεος με συναίρεση].

μίτρα

Χρυσοποίκιλτο κάλυμμα της κεφαλής των αρχιερέων, το οποίο φορούν στις λειτουργίες. Με την ίδια ονομασία χαρακτηριζόταν κατά την αρχαιότητα η ζώνη που φορούσαν οι πολεμιστές κάτω από τον θώρακά τους, η ταινία με την οποία οι Ελληνίδες έδεναν τα μαλλιά τους, καθώς και το στέμμα των ηγεμόνων της Ανατολής. Τέλος, στη χειρουργική είναι γνωστός ο ειδικός επίδεσμος που αποκαλείται μ. του Ιπποκράτη. Η μ., ως λειτουργικό κάλυμμα, επικράτησε να φοριέται από τους επισκόπους της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας και από μερικούς Ρώσους αρχιμανδρίτες, τους τρεις τελευταίους αιώνες. Σύμφωνα με μια άποψη, δεν είναι τίποτα άλλο παρά το στέμμα του Βυζαντινού αυτοκράτορα, που μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το κληρονόμησε ο Πατριάρχης. Αργότερα η χρήση της επεκτάθηκε και στους επίσκοπους. Από πολλούς, πάντως, εκκλησιαστικούς παράγοντες, η μ. θεωρείται σύμβολο του αγκάθινου στεφανιού, που φορέθηκε στον Ιησού πριν τη σταύρωση.

* * *

(I)

η (ΑΜ μίτρα, Α επικ. και ιων. τ. μίτρη)

νεοελλ.-μσν.

σφαιρικό, χρυσοποίκιλτο και διάλιθο λειτουργικό κάλυμμα τής κεφαλής το οποίο φέρουν σε ορισμένες ιεροτελεστίες οι επίσκοποι τής Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

αρχ.

1. ζώνη τών πολεμιστών την οποία φορούσαν γύρω από τη μέση και κάτω από τον θώρακα

2. ζώνη παρθενίας

3. στηθόδεσμος

4. ζώνη που φορούσαν οι παλαιστές

5. χειρουργικός επίδεσμος

6. ταινία για δέσιμο τών μαλλιών

7. το στεφάνι τού νικητή σε αγώνες

8. διακριτικό διάδημα στην πτολεμαϊκή αυλή

9. διάδημα βασιλέων

10. μτφ. ονομασία ωδής γραμμένης κατά τη λυδική αρμονία

11. (στις ανατολικές χώρες) κάλυμμα τής κεφαλής, πιθ. είδος σαρικιού

12. κάλυμμα τής κεφαλής τού Ιουδαίου αρχιερέα

13. κάλυμμα τής κεφαλής τού ιερέα τού Ηρακλέους στην Κω

14. η επιδιδυμίδα

15. συνεκδ. σημείο εκθηλύνσεως («ἵνα μὴ 'ν κροκωτοῑς καὶ μίτραις γέρων ἀνήρ», Αριστοφ.).

[ΕΤΥΜΟΛ. Η αρχική σημ. τής λ. είναι «δεσμός» και ανάγεται πιθ. σε ΙΕ ρίζα *mei- «δένω» — συνδέεται πιθ. με αρχ. ινδ. mitra- «φίλος, φιλία», αβεστ. miθra- «συμβόλαιο, φίλος», λ. που μαρτυρείται στο όνομα τού θεού Μίθρα. Κατ' άλλους, η λ. είναι δάνεια, πιθ. από ινδοϊρανική πηγή. Τη λ. δανείστηκε η λατ. με τη μορφή mitra, από την οποία στη συνέχεια η γαλλ. με τη μορφή mitre].

————————

(II)

η

ζωολ. γένος γαστερόποδων μαλακίων τής οικογένειας mitridae.

χρώς

γεν. χρωτός και χροός, ο, ΝΜΑ

(λόγιος τ.) φρ. «εν χρῳ κεκαρμένος» — με τα μαλλιά κομμένα σύρριζα

μσν.-αρχ.

1. το σώμα τού ανθρώπου, η σάρκα («α. Χαῑρε χρωτὸς τοῡ ἐμοῡ θεραπεία, Χαίρε ψυχῆς τῆς ἐμῆς σωτηρία», Ακάθ. Ύμν.

β. «αἰεὶ τῷ γ' ἔσται χρὼς ἔμπεδος», Ομ. Ιλ.)

2. α) χροιά τής επιδερμίδας

β) (γενικά) χρώμα («χρὼς αἵματος», Ορφ. Λιθ.)

3. μτφ. ο χρωματισμός, η ιδιαιτερότητα τού ύφους («τὸν αὐτὸν χρῶτα εὑρίσκεσθαι... ταύτης τε τῆς ἐπιστολῆς καὶ τῶν πράξεων», Κλήμ. Αλ.)

αρχ.

1. η επιδερμίδα, το δέρμα (α. «ἀκρότατον δ' ἄρ' ὀϊστὸς ἐπέγραψε χρόα», Ομ. Ιλ.

β. «τοῡ χρωτὸς ἥδιστον ἀπέπνει καὶ τὸ στόμα κατεῑχε εὐωδία καὶ τὴν σάρκα πᾱσαν», Πλούτ.)

2. ο ιστός κάτω από το δέρμα («φθινύθει δ' ἀμφ' ὀστεόσι χρώς», Ομ. Οδ.)

3. φρ. «ἐν χρῷ»

i) «πολύ κοντά, εγγύτατα (Θουκ.)

ii) (για συμπλοκή) εκ τού συστάδην, σώμα με σώμα (Πλούτ.).

Είχα πλέον τα βασικά εργαλεία που χρειαζόμουν για να αποτολμήσω μία ακόμα μετάφραση της Χαριτούς, εν συντομία.

Η λέξη, ωστόσο, που εξακολουθούσε να με δυσκολεύει ήταν το ουσιαστικό «πειθώ». Από ότι είδα στις μεταφράσεις που συμβουλεύτηκα η επικρατούσα απόδοση ήταν «γοητεία» ή «σαγήνη». Δεν μου άρεσε! Όταν βρέθηκα κοντά στα λεξικά μου άνοιξα αυτό του Παπύρου. Η πιο κοντινή ερμηνεία για το «πειθώ» ήταν «υποταγή». Μου άρεσε!

Σε κάθε προσπάθεια μετάφρασης των επιγραμμάτων της Παλατινής Ανθολογίας προσπαθώ να κρατιέμαι όσο πιο κοντά γίνεται στο αρχαίο κείμενο. Για εμένα η ουσία, η δροσιά, η χάρη και η γοητεία βρίσκονται στο αρχαίο κείμενο. Η μετάφρασή του δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα υποβοήθημα το οποίο, στοιχειωδώς, γεφυρώνει τους αιώνες.

Αυτό που δεν επιχειρώ, γιατί είμαι εντελώς ανεπαρκής να το πράξω, είναι να προσπαθήσω να κρατήσω στη μετάφραση το μέτρο, και συνεπώς το ρυθμό, του αρχαίου κειμένου. Αν είχα τη γνώση και το αποτολμούσα θαρρώ η δυσκολία του να μεταφράσεις θα πολλαπλασιαζόταν επί πέντε και επί δέκα. Μια ιδέα για την «μετρική», η οποία εξετάζει και ερευνά τους νόμους και τους κανόνες που διέπουν τη στιχουργική τέχνη, μπορεί κανείς να πάρει από το σχετικό άρθρο της Βικιπαίδειας εδώ.

  

Μετά από όλα αυτά επιτρέψτε μου να παραθέσω την αρχική μορφή, για να μην ανατρέχετε στην αρχή της εγγραφής, και την μετάφραση στην οποία κατέληξα:

Ἑξήκοντα τελεῖ Χαριτὼ λυκαβαντίδας ὥρας,
ἀλλ’ ἔτι κυανέων σύρμα μένει πλοκάμων, 
κἀν στέρνοις ἔτι κεῖνα τὰ λύγδινα κώνια μαστῶν
ἕστηκεν, μίτρης γυμνὰ περιδρομάδος,
καὶ χρὼς ἀρρυτίδωτος ἔτ’ ἀμβροσίην, ἔτι πειθὼ 
πᾶσαν, ἔτι στάζει μυριάδας χαρίτων.
ἀλλὰ πόθους ὀργῶντας ὅσοι μὴ φεύγετ’, ἐρασταί͵ 
δεῦρ΄ ἴτε, τῆς ἐτέων ληθόμενοι δεκάδος.

Εξήντα χρόνια συμπληρώνει η Χαριτώ,

αλλά ακόμα μαύρα είναι τα μακριά κυματιστά μαλλιά της

και στο στήθος ακόμη στητοί εκείνοι οι λευκοί, μαρμάρινοι κώνοι

των βυζιών της, δίχως στηθόδεσμο να τους περιβάλλει.

Και η επιδερμίδα της ακόμα αρυτίδωτη, ακόμα αμβροσία,

ακόμα κάθε υποταγή, ακόμα μυριάδες χάριτες σταλάζει.

Αλλ’ όσοι εραστές τους πόθους της συνουσίας δεν αποφεύγεται

εδώ ελάτε λησμονώντας των ετών της τη δεκάδα.

Ένα κλικ μακριά Μπαγιαντέρας και Σαββόπουλος στο τραγούδι «Ο Καθρέφτης» του πρώτου:

23/06/2017 

1114. Παλατινή Ανθολογία (Πέραν Του Πέμπτου της Βιβλίου)

Η μέχρι τώρα ενασχόλησή μου με την «Παλατινή Ανθολογία», και συνεκδοχικά οι σχετικές εγγραφές που ανέβασα στο παρόν e-ημερολόγιο, είχε να κάνει με τα ερωτικά επιγράμματα. Επιγράμματα που βρίσκονται συγκεντρωμένα στο πέμπτο, της εν λόγω Ανθολογίας, βιβλίο. Όμως, η Παλατινή Ανθολογία έχει ορίζοντα σαφώς πέραν των ερωτικών επιγραμμάτων και ας μοιάζει αυτά να είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα. Την Παλατινή Ανθολογία, λοιπόν, απαρτίζουν δεκαπέντε βιβλία που περιέχουν:

1.      Το πρώτο: 123 χριστιανικά επιγράμματα.

2.      Το δεύτερο: Περιγραφές («εκφράσεις»),  σε 416 δακτυλικούς εξάμετρους στίχους δίχως ποιητική αξία, μπρούτζινων αγαλμάτων που βρισκόντουσαν στο περίφημο δημόσιο γυμναστήριο του Ζευξίππου.

3.      Το τρίτο: 19 κυζικικά επιγράμματα, ιστορικής και όχι λογοτεχνικής αξίας, γραμμένα στα «στυλοπινάκια» του ναού της Απολλωνίδας, μητέρας του Άτταλου και του Ευμένη, στην Κύζικο.

4. Το τέταρτο: Τα προοίμια των διαφόρων ανθολογιών (Του Μελέαγρου (58 στ), του Φιλίππου (14 στ) του Αγαθία του Σχολαστικού (133 στ) και 10 του Αγαθία στίχους).

5.      Το πέμπτο: 309 ερωτικά επιγράμματα.

6. Το έκτο: 358 αναθηματικά επιγράμματα, αφιερωμένα σε ιστορικά πρόσωπα ή γεγονότα αλλά και σε απλούς ανθρώπους.

7.      Το έβδομο: 748 επιτύμβια επιγράμματα πολλά από τα οποία είναι απλά ποιητικά γυμνάσματα.

8.      Το όγδοο: 257 επιγράμματα του Γρηγορίου του Θεολόγου.

9.      Το ένατο: 827 επιδεικτικά επιγράμματα (από το 582 και πέρα τα περισσότερα αναφέρονται σε πραγματικά έργα τέχνης, δημόσια κτήρια, λουτρά, κήπους κλπ).

10.  Το δέκατο: 126 προτρεπτικά επιγράμματα.

11. Το ενδέκατο: 442 συμποτικά και σκωπτικά επιγράμματα.

12.  Το δωδέκατο: 258 παιδεραστικά επιγράμματα («Παιδική Μούσα», του Στράτωνα).

13. Το δέκατο τρίτο: 31 επιγράμματα διαφόρων μέτρων.

14. Το δέκατο τέταρτο: 150 επιγράμματα για αριθμητικά προβλήματα, αινίγματα και χρησμούς.

15.  Το δέκατο πέμπτο: 51 διάφορα (σύμμικτα) επιγράμματα στα οποία περιλαμβάνονται και ορισμένα τεχνοπαίγνια (Νο 21, 22, 24, 27) τα οποία δηλαδή είναι γραμμένα σε μία αινιγματική γλώσσα με τρόπο που το σχήμα των στίχων τους να απεικονίζει ένα αντικείμενο (βωμό, αβγό, τσεκούρι. . .)

Οι πληροφορίες για το περιεχόμενο των δεκαπέντε βιβλίων της Παλατινή Ανθολογίας αντλήθηκαν από το εξαιρετικό βιβλίο του Ανδρέα Λεντάκη «500 ποιήματα από την ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ» (δωρικός 1987). Έχω έναν μικρό ενδοιασμό για το πλήθος των επιγραμμάτων του 5^ου βιβλίου το οποίο, κατ’ άλλους, ισούται προς 310 και όχι 309 όπως παραδίδει ο Λεντάκης.

Συνειδητοποιώντας, λοιπόν,  ότι υπάρχουν ακόμα 14 βιβλία, πέραν του 5^ου, για να ασχοληθεί κανείς μαζί τους έκανα μια μικρή έρευνα στο διαδίκτυο. Το, αναμενόμενο, αποτέλεσμα ήταν να σπεύσω να αποκτήσω αντίτυπα των πιο κάτω βιβλίων:

1.    ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ, ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΚΑΚΤΟΥ, 960-352-907-9, ΚΑΚΤΟΣ, 2003, 206, 7,42 €

2. ΣΥΜΠΟΤΙΚΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΠΑΛΑΤΙΝΗΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑΣ, ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ, 978-960-325-823-0, ΑΓΡΑ, 2009, 193, 10,1 €.

3. ΝΑΥΑΓΟΥ ΤΑΦΟΣ ΕΙΜΙ [ΕΠΙΤΥΜΒΙΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ], ΤΑΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, 978-960-576-542-2, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, 2016, 133, 11,45 €.

4. ΤΟ ΟΓΔΟΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΠΑΛΑΤΙΝΗΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑΣ ΜΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΝΑΝΖΙΑΝΖΗΝΟΥ, ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Π. ΒΕΡΤΟΥΛΑΚΗΣ, 978-960-354-293-3, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ – ΚΑΡΔΑΜΙΤΣΑ, 2011, 285, 16,96 €.

5.      ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ, ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΚΑΚΤΟΥ, 960-352-908-7, ΚΑΚΤΟΣ, 2003, 318, 9,86 €.

6.   ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ, ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΚΑΚΤΟΥ, 960-352-916-8, ΚΑΚΤΟΣ, 2006, 478, 12,14 €.

Όπου εμφανίζονται κατά σειρά: Τίτλος βιβλίου, Όνομα μεταφραστή, ISBN, Εκδοτικός Οίκος, Έτος Έκδοσης, Πλήθος σελίδων και κόστος (σε ευρώ).

Από ότι είδα, στο διαδίκτυο, αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν δύο πλήρεις μεταφράσεις της Παλατινή Ανθολογίας. Αυτή του εκδοτικού οίκου «Επικαιρότητα», σε δεκατρείς τόμους, και αυτή του οίκου «Κάκτος» σε δώδεκα τόμους στην οποία περιλαμβάνεται και ένα 16^Ο βιβλίο! («Το 16^ο βιβλίο περιέχει την Ανθολογία του Βυζαντινού λόγιου Μάξιμου Πλανούδη, η οποία μαζί με την Παλατινή Ανθολογία συναποτελούν τη λεγόμενη Ελληνική Ανθολογία. Τα επιγράμματα της Πλανούδειας Ανθολογίας είναι ποικίλου περιεχομένου, καθώς συναντάμε επιδεικτικά, σκωπτικά, επιτύμβια, «εκφραστικά» (επιγράμματα δηλαδή που περιγράφουν κάποιο έργο τέχνης), επιγράμματα για τους ηνιόχους των αρματοδρομιών, κ.ά.»).

Από τη σειρά του «Κάκτου», ο προσεκτικός αναγνώστης θα πρόσεξε ότι, έχω ήδη στην κατοχή μου το . . . 25% (3 από τους 12 τόμους). Σκοπεύω να συνεχίσω!

Μετά, λοιπόν, από όλα αυτά ας παρουσιάσουμε και ένα, εκτός του 5^ου βιβλίου, επίγραμμα. Το υπ’ αριθμόν 282 από το 7^ο βιβλίο (αυτό με τα επιτύμβια επιγράμματα):

7. 282 ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ

Ναυηγοῦ τάφος εἰμί· σὺ δὲ πλέε· καὶ γὰρ ὅθ' ἡμεῖς
 ὠλλύμεθ', αἱ λοιπαὶ νῆες ἐποντοπόρουν.

Ή, σε μετάφραση της ταπεινότητάς μου:

Τάφος ναυαγού είμαι· συ δε πλέε γιατί κι όταν εμείς χανόμασταν, τα άλλα καράβια ποντοπορούσαν.

Και ένα ακόμα, δώρο!, από το ίδιο βιβλίο. Το υπ’ αριθμόν 356:

Εις τινά υπό ληστού αναιρεθέντα και υπ’ αυτού πάλιν

θαπτόμενον

Ζωήν συλήσας , δωρή τάφον· αλλά με κρύπτεις,

Ου θάπτεις. τοίου καυτός όναιο τάφου.

Ή σε μετάφραση (μου):

Σε κάποιον που δολοφονήθηκε από ληστή ο οποίος και τον έθαψε

Αφού μου αφαίρεσες τη ζωή, μου χαρίζεις τάφο· αλλά με κρύβεις, δεν με θάβεις. Μακάρι και ’συ τέτοιον να έχεις τάφο.

Ένα κλικ μακριά οι Εκείνος + Εκείνος και ο Βασίλης Καζούλλης τραγουδούν «Μαζί» από το τελευταίο άλμπουμ των πρώτων «Μέτρα Με Τέχνη Τον Καιρό»:

18/6/2017