1230. Στην Αθήνα, Εχθές, Μία Λέξη

Εχθές, Τρίτη, 18 Ιουνίου, κατέβηκα στην Αθήνα προκειμένου να συναντηθώ με τον φίλο ΜΚ. Το ραντεβού μας, στη μία και τριάντα, στο γραφείο του, επί της Σοφοκλέους. Βρέθηκα στο κέντρο της Αθήνας αρκετά νωρίτερα από την προκαθορισμένη ώρα προκειμένου να περάσω από το "Public" της Πλατείας Συντάγματος.

Πήγα, λοιπόν, στο "Public", δεν βρήκα αυτό που ήθελα, έφυγα. Κατηφόρισα τη Σταδίου. Σταμάτησα στις βιτρίνες του «Ιανού». Πρώτα σε αυτήν του δισκοπωλείου. Παρατήρησα, πρώτη φορά ομολογώ, τον ημιώροφο του καταστήματος. Διάβασα την επιγραφή «Συμφωνική Μουσική». Το σημείωσα. Σε πρώτη ευκαιρία θα επισκεφθώ τον συγκεκριμένο ημιώροφο.

Συνέχισα με τη βιτρίνα του βιβλιοπωλείου. Κοιτούσα τα βιβλία με τη σχετική άνεση που μου έδινε ο χρόνος που είχα στη διάθεσή μου. Δίπλα μου ένα ομήλικος, ασπρομάλλης και αυτός και ψηλότερός μου, έπραττε ομοίως. Κάποια στιγμή στράφηκε και μου απηύθυνε την πιο κάτω ερώτηση:

-        Γνωρίζετε, κύριε, την λέξη «επιστολή»; Την έχετε χρησιμοποιήσει ποτέ;

Αιφνιδιάστηκα! 

Πώς μου ήρθε, λοιπόν, και κάποια δευτερόλεπτα αργότερα του απάντησα:

-        Ναι. Είναι το χειρόγραφο γράμμα.

και, με το που το ξεστόμισα, αισθάνθηκα ότι είχα αστοχήσει πολύ.

Ακολούθησε η έκπληξη. Δεν ήταν άλλη, παρά μια λέξη. Η «Μία Λέξη» που βρίσκεται στον τίτλο της παρούσας εγγραφής. Και αυτό γιατί, ο ασπρομάλλης, ψηλός κύριος μου αντιγύρισε:

-        Μα δεν μιλώ για την λέξη «επιστολή». Μιλώ για την λέξη «επιτολή» που εμφανίζεται σε αυτό το εξώφυλλο.

και μου έδειξε ένα βιβλίο της βιτρίνας, μπροστά του.

Του απάντησα:

-        Όχι, δεν γνωρίζω αυτή τη λέξη, μα θα την ψάξω.

Ο κύριος αποχώρησε κι εγώ φωτογράφισα, στην βιτρίνα του «Ιανού», το συγκεκριμένο βιβλίο.

Επρόκειτο για το βιβλίο «Ελλάδα και διεθνείς εξελίξεις, 1944 – 1974», του Δημήτρη Μιχαλόπουλου, κάτω από τον τίτλο του οποίου, με μικρότερα γράμματα, αναγραφόταν: «Επιτολή, πτώση και επάνοδος του Κωνσταντίνου Καραμανλή». Προβληματίστηκα.

Μη έχοντας άλλο χρόνο στη διάθεσή μου, και με τη γνωστή αγάπη μου για την ακρίβεια (γενικώς), συνέχισα προς το γραφείο του φίλου μου. Συναντηθήκαμε. Επιλέξαμε, για να γευματίσουμε, το εστιατόριο «Ο Τζίτζικας Κι Ο Μέρμηγκας», επί της Μητροπόλεως. Εκεί διηγήθηκα στον φίλο μου τα της «επιτολής». Και αυτός, πρώτη φορά άκουγε τη λέξη αυτή.

Προθυμοποιήθηκε, λοιπόν, να ψάξει, χρησιμοποιώντας το κινητό του, για την έννοια της συγκεκριμένης λέξης στο διαδίκτυο. Ότι βρέθηκε, στο λίγο χρόνο που διαθέσαμε, σχετιζόταν με την αστρονομία. Το παρατήσαμε. Είχαμε και άλλα να συζητήσουμε και φαγητά να γευτούμε.

Τώρα, όμως, που βρίσκομαι στην Τ47 έχω, πιστεύω, ότι χρειάζεται για να ξεκαθαρίσουμε το τι, επιτέλους, σημαίνει η λέξη «επιτολή». Πέρα, βεβαίως, από το προφανές: «άνοδος», σύμφωνα με τα συμφραζόμενα στην πρόταση στην οποία συναντήσαμε την ιδιαίτερη αυτή λέξη.

Διαδίκτυο, Λεξικό της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα, αναζήτηση και:

επιτολή η [epitolí] Ο29 : (αστρον., για άστρο, αστερισμό κτλ.) εμφάνιση επάνω από τον ορίζοντα: H ~ του Σείριου.

 

[λόγ. < αρχ. ἐπιτολή] 

Η ίδια πληροφόρηση υπάρχει και στο Liddell & Scott:

Επιτολή, η (Επιτέλλω) έγερση, εμφάνιση, ανατολή άστρου. . .

και, τι έκπληξη!, και στο Λεξικό της Πρωίας και στο Ελληνικό Λεξικό των Τεγόπουλου – Φυτράκη του 1990.

Το έψαξα, βεβαίως, και στο «ΧΡΗΣΤΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ», έκδοση 2014, της ακαδημίας Αθηνών (αυτής που νομιμοποιεί μπούρδες του τύπου «αποκατάσταση της βλάβης») και δεν βρήκα τίποτα! Ούτε «επιτολή» ούτε «επιτέλλω» υπήρχε στα 3,65 κιλά του! Μη συγγνωστή παράλειψη, κατά τη γνώμη μου.

Ξεκάθαρο, λοιπόν, το νόημα της λέξης και εξεζητημένη, κατά τη γνώμη μου, η χρησιμοποίησή της από τον Δημήτρη Μιχαλόπουλο στον υπότιτλο του βιβλίου του.

Αφτά, τα κάμποσα, και να περνάτε Καλά!

Ένα κλικ μακριά «Ζόρικα Βράδια» με Σάκη Ρουβά και Στέλιο Ρόκκο σε μουσική και στίχους του δεύτερου:

19/06/2019