0957. Αποφθεγματικός Λόγος [1/3]

Ομολογώ ότι έχω ιδιαίτερη αγάπη στον αποφθεγματικό λόγο. Αδυναμία στις προτάσεις όπου με συντομία και σαφήνεια διατυπώνεται ένα πλήρες νόημα. Κλήση που αποτυπώνεται και στο παρόν ημερολόγιο με την ύπαρξη της ετικέτας “ΡΗΤΑ”, στη δεξιά κάθετη στήλη “Ετικέτες”.

Έτσι, όταν σκέφτηκα να ανεβάσω συγκεντρωτικές εγγραφές με δικά μου ρητά / αποφθέγματα, ή . . . κάπως έτσι, δεν είχα παρά, με διπλό αριστερό κλικ στην εν λόγω ετικέτα (ΡΗΤΑ), να εμφανίσω όλες τις εγγραφές που είχαν ετικετοδοτηθεί με αυτή και να απομονώσω τα δικά μου (ρητά /αποφθέγματα).

Από αυτά, “τα δικά μου”, επέλεξα τελικά 142, όπως προέκυψε από την αριθμοδότησή τους, και θα τα ανεβάσω σε τρεις ξεχωριστές εγγραφές, σύμφωνα και με το [1/3] του τίτλου της παρούσας εγγραφής.

Σαν προοίμιο παραθέτω κάποια σχετικά και χρήσιμα λήμματα από το “on-line” λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας:

απόφθεγμα το [apófθeγma] Ο49 : γνώμη που διεκδικεί καθολικό κύρος και που είναι επιγραμματικά διατυπωμένη, γνωμικό που συνήθ. αποδίδεται σε κπ. μεγάλο άνδρα ή συγγραφέα, όπως π.χ. «H αρχή είναι το ήμισυ του παντός».

[λόγ. < αρχ. ἀπόφθεγμα]

αποφθεγματικός -ή -ό [apofθeγmatikós] Ε1 : 1.που είναι σύντομα και επιγραμματικά διατυπωμένος, όπως τα αποφθέγματα. 2. για κπ. που χρησιμοποιεί συχνά στο λόγο του αποφθέγματα. αποφθεγματικά ΕΠIΡΡ: Mιλάει / εκφράζεται ~.

[λόγ. < ελνστ. ἀποφθεγματικός]

γνωμικό το [γnomikó] Ο38 : σύντομη φράση που εκφράζει, συχνά χωρίς μεταφορά, μια πρακτική αλήθεια, δίνει περιληπτικά μια λογική αρχή, έναν κανόνα συμπεριφοράς ή κάνει μια ψυχολογική παρατήρηση: Συνηθίζει να μιλά με γνωμικά και παροιμίες.

[λόγ. < ελνστ. γνωμικόν]

επίγραμμα το [epíγrama] Ο49 : ποιητικό είδος που χαρακτηρίζεται από συντομία και αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στην αρχαία εποχή, συχνά με σκοπό τη χάραξή του σε ορισμένο μνημείο: Aρχαία ελληνικά / λατινικά / βυζαντινά επιγράμματα. Tα επιγράμματα του Σιμωνίδη του Kείου / του Kαλλιμάχου. Ένα ~ χαραγμένο σε μνημείο / στον τάφο κάποιου. Επιτύμβιο / σατιρικό ~.

[λόγ. < αρχ. ἐπίγραμμα & γαλλ. épigramme (σε νέες σημ.) < λατ. epigramma < αρχ. ἐπίγραμμα]

επιγραμματικός -ή -ό [epiγramatikós] Ε1 : 1.που αναφέρεται στο επίγραμμα. 2. (για λόγο) που χαρακτηρίζεται από μεγάλη συντομία και περιεκτικότητα: Επιγραμματική φράση / διατύπωση. ~ χαρακτηρισμός. || (για πρόσ.): Είναι κάποιος ~, εκφράζεται σύντομα και περιεκτικά. Στην ομιλία θα είμαι όχι απλά σύντομος αλλά ~. επιγραμματικά ΕΠIΡΡ: Φράση ~ διατυπωμένη. Mιλάει / εκφράζεται ~.

[λόγ. < γαλλ. épigramma tique < αρχ. ἐπιγραμματ- (επίγραμμα) -ique = -ικός]

ρητό το [ritó] Ο38 : φράση σύντομη και επιγραμματική που εκφράζει με κατηγορηματικό τρόπο μια αλήθεια και υποδεικνύει ή επιτάσσει ορισμένη στάση ζωής ή συμπεριφορά· απόφθεγμα, γνωμικό: Aρχαία ρητά.

[λόγ. < ελνστ. ῥητόν `απόσπασμα της Βίβλου΄ ουσιαστικοπ. ουδ. του αρχ. επιθ. ῥητός & σημδ. γαλλ. dicton]

Ακολουθεί το πρώτο μέρος:

1.  Ουκ επ' αν μόνο ζήσεται άνθρωπος!

2. Υπάρχουν αποφάσεις που χρειάζονται διανοητική γενναιότητα.

3. Σαν μια πρωτοβάθμια εξίσωση με τρεις αγνώστους (αυτός, αυτή και τα μυστήρια) ο έρωτας είναι.

4. Μην ταυτίζεις την αλήθεια με το κομματάκι της που κατέχεις.

5. Υπάρχουν ήττες που μοιάζουν με αποσκευές έτσι όπως μεταφέρονται από μέρα σε μέρα.

6. Ποια ομορφιά μπορεί να υπάρχει στο να φωτογραφίζεις την ασχήμια;

7. Αν η κοινωνία δεν σου εξασφαλίζει τροφή, ενδυμασία, στέγη και εργασία γιατί να συμμετέχεις;

8. Περισσότερο από το ότι δεν μπορώ να πάρω με βασανίζει το ότι δεν μπορώ να δώσω.

9. Κοσμάκης, πολιτικοί, ισχυροί του χρήματος: ο ένας μέσα στο βρακί του άλλου.

10. Αντιλαμβάνεσαι ότι μεγάλωσες όταν τα ορντέβρ αποκτούν δυσανάλογη αξία σε σχέση με το κυρίως πιάτο.

11. Οι θρησκείες απέτυχαν. Τα πολιτικά συστήματα απέτυχαν. Ο άνθρωπος πώς να πετύχει;

12. Το ζήτημα δεν είναι ότι δεν μπορώ να κάνω ότι θέλω αλλά ότι δεν θέλω να κάνω ότι μπορώ.

13. Η αλήθεια μια γραμμή· οι υπεκφυγές ένας τόμος.

14. Όμορφη με τα σκούρα· με τα μαύρα θεά.

15. Το πρόσωπό σου· ανθισμένο. 

16. Δεν κάνω όνειρα· κάνω υπομονή.

17. Αν πεις το ναι· χαθήκαμε. 

18. Δεν βλέπω αυτό που κοιτώ· βλέπω ότι ονειρεύομαι.

19. Παραδέξου· γνωρίζεις.

20. Υπάρχουν:

      Αισθήματα που πρέπει να τα διαχειριστεί κανείς.

      Σκέψεις που τραβάνε προς τη μία κατεύθυνση.  

      Υπάρξεις που επηρεάζουν άλλες υπάρξεις.

      Σχέσεις που τις τρέφει η καθημερινότητα.

      Πρόσωπα που έλκουν.

      Σάρκα που επιθυμεί.

      Όρια που πληγώνουν.

      Νύχτες που σπαταλούνται.

      Χαμόγελα που φωτίζουν.

      Όνειρα που στριμώχνονται.

      Απουσίες που κοστίζουν.

      Κινήσεις που προδίδουν.

21. Στα αισθήματα δίχως ανταπόκριση ο μέσος όρος διαμορφώνεται από απίστευτες πίκρες και ανέλπιστες χαρές.

22. Το τι λέμε χρωματίζεται από αυτό που η φυσική μας παρουσία αντιπροσωπεύει.

23. Το να συζητήσεις για το οτιδήποτε οπουδήποτε δεν είναι το καλύτερο.

24. Πρόσεξε τι διεκδικείς γιατί μπορεί και να επιτύχεις!

25. Το να είσαι υπέρμετρα φιλόδοξος και, κατά συνέπεια, εργασιομανής μέχρι αηδίας είναι δικαίωμα σου. Το να προσπαθείς να επιβάλλεις την εργασιομανία, αυτήν τη μέχρι αηδίας, στους υφισταμένους σου· δεν είναι.

26. Αν στέλεχος, στην επιχείρηση, σημαίνει σκλάβος ούτε είμαι ούτε θέλω να γίνω. 

27. Αυτό που με εκνευρίζει, στις εκλογές που έρχονται, είναι ότι και πάλι θα ψηφίσω τον λιγότερο και όχι τον καλύτερο.

28. Έχω συνθηκολογήσει. Έχω συνθηκολογήσει και προσπαθώ, όπως έκπληκτος διαπίστωσα, να μάθω την ύπουλη τέχνη του να μη ζητάς τίποτα από κανέναν. 

29. Όταν βάζεις στοίχημα με την τύχη ή τη σύμπτωση, όπως εγώ, αργά ή γρήγορα θα κερδίσεις. 

30. Να, λοιπόν, που και από των άλλων τα κεφάλια περνάνε κάποιες σκέψεις και δε φεύγουν.

31. Όπου ο Θεός στέλνει μια Μ. στέλνει, από κοντά, και μία Ν. 

32. Και των ηλιθίων ο άριστος ηλίθιος είναι.

33. Υιοθέτησε τον ρυθμό του απέναντι και θα σκάσεις.

34. Το κακό στην Ελλάδα ταυτοποιείται, σαν τέτοιο, μόνο όταν αποκαλυφθεί και όχι όταν συντελείται.

35. Επαληθευόμενος και δυστυχών ή διαψευδόμενος και ευτυχών;

36. Στάσεις που υπονοούν.

      Έρωτες που θάβονται.

37. Όσο προσπαθείς να περάσεις

      Ένα κομμάτι της ζωής σου

      Από την τρύπα μιας βελόνας

      Τόσο η υπόλοιπη περνά

      Δίπλα σου και χάνεται.

38. Ποτέ δεν ένας κύριος ευθέως στο στήθος μια κυρία κοιτά.

39. Το πρόβλημα δεν είναι οι αδικαιολογήτως απόντες αλλά οι αδικαιολογήτως παρόντες.

40. Δεν αρκεί το να υπάρχεις. Πρέπει να κάνεις και κάτι.

41. Κακά τα ψέματα και . . . τσίσα η αλήθεια!

42. Τίποτα δεν σ’ εμποδίζει να αμφιβάλλεις, ακόμη κι γι’ αυτά που γνωρίζεις.

43. Ένα ποσοστό σκέψης γίνεται πράξη. Και το αντίστροφο.

44. Ένα κύριος, για να είναι κύριος, απέναντι σε μια κυρία, μερικές φορές δεν πρέπει να είναι και τόσο κύριος.

45. Κάθε μεταβολή είναι, κατ’ αρχήν, βλαπτική.

46. Αυτοί που νομίζουν πως έχουν μυαλό κολακεύονται να πιστεύουν ότι αυτό είναι και το πιο σημαντικό από όλα. 

47. Όλοι επαινούν την προσπάθεια αλλά βαθμολογούν το αποτέλεσμα.

Σημειώνω ότι από σήμερα βρίσκομαι σε Κανονική Άδεια δέκα ημερών.

Να είσαστε Καλά!

Ένα κλικ μακριά ο Νίκος Πορτοκάλογλου τραγουδά τη διασκευή του στο “Εγώ ο Ξένος”, σε μουσική και στίχους Τάκη Μουσαφίρη, από το τελευταίο άλμπουμ του “Λιμάνια Ξένα”:

14/07/2014