0921. Ισοκράτης Και Δημόκριτος

Στην εγγραφή “0543. Ισοκράτης, Προς Δημόνικον” είχα παραθέσει δεκατρία αποσπάσματα από το έργο αυτό του Αθηναίου ρήτορα και δάσκαλου Ισοκράτη. Στα έντεκα από αυτά η γραμματοσειρά που χρησιμοποίησα είχε μπλε χρώμα. Στα υπόλοιπα δύο, κόκκινο. Ήθελα, προφανώς, να τα ξεχωρίζω. Το πρώτο από τα δύο αυτά, λοιπόν, ήταν το ακόλουθο:

“Το γαρ άκαιρον πανταχού λυπηρόν.”

Από τη μία, λοιπόν, αυτό και από την άλλη το του Δημόκριτου:

“Μικραί χάριτες εν καιρώ μέγισται τοις λαμβάνουσι.”

με έβαλαν, για συγκεκριμένους λόγους, στη μέση και προβληματίζομαι. 

Είναι καλό τα πράγματα να γίνονται στην ώρα τους. Τη στιγμή και στην περίσταση που πρέπει, που ταιριάζει. Έτσι που, κατά Ισοκράτη, να μην προκαλούν λύπη. Και δεν μιλάμε για τα μεγάλα και τα σπουδαία και μόνο. Ακόμα και τα μικρά, τα ασήμαντα έχει τη σημασία του να γίνονται “εν καιρώ” τότε, δηλαδή, που είναι κατάλληλος ο χρόνος. Τότε είναι που το “μικρό”, παραχωρημένο τη στιγμή που πρέπει, μπολιάζεται και αποβαίνει “μέγιστο” για αυτόν που το λαμβάνει. Τόσο απλά θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα, όμως δεν είναι. 

Δεν υπάρχει χρόνος, δεν υπάρχει μυαλό, δεν υπάρχει διάθεση για να πράξουμε το που πρέπει τη στιγμή που πρέπει. Βυθισμένοι στην καθημερινότητά μας αναβάλουμε, μεταθέτουμε, αργοπορούμε. Τόσο που όταν τελικά κάνουμε την κίνηση η στιγμή έχει πια περάσει το “άκαιρον” είναι γεγονός και τo “μικρό” που θα μπορούσε να αποδειχθεί “μέγιστο” έχει πια πετάξει. Έτσι ζούμε διαψεύδοντας και διαψευδόμενοι. Λαχταρώντας για το έγκαιρο, το καίριο αυτό που, κατά τον ποιητή:

. . . κόβει τον καιρό μονοκόμματα στα δυο και τον αποσβολώνει

(Γιώργος Σεφέρης, “Το ύφος μιας μέρας”, 10. Στροφή, 1931. Ποιήματα. Ίκαρος, 1974. 17).

Μέχρι αυτού του σημείου μπορεί να φτάσει η χάρη του έγκαιρου, του χαρισμένου δίχως αναβολές και ολιγωρίες. 

Έχουμε χίλιες δικαιολογίες για να είμαστε ασυνεπείς στο “πότε” και άλλες τόσες για το “πως”. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι ούτε και τους πειράζουν, ή τους πληγώνουν, αν θέλετε, τα ίδια πράγματα. Έχει ο καθένας την πορεία της ζωής του, τις ευαισθησίες του. Άλλοι είναι ανυπόμονοι, άλλοι όχι. Άλλοι αντέχουν το “άκαιρο” και άλλοι όχι. Δυστυχώς, ίσως, ανήκω σε μία κατηγορία των ανθρώπων που από τη μία έχουν το “εν καιρώ” σε πολύ μεγάλη εκτίμηση και από την άλλη το “άκαιρον” τους αρρωσταίνει. Ομολογώ, λοιπόν, ότι τον τελευταίο καιρό δεν αισθάνομαι και πολύ υγιής με τα τοιαύτα. Ας πρόσεχα!

Ένα κλικ μακριά ένα τραγούδι που τις τελευταίες ημέρες τριγυρίζει στο μυαλό μου. Το τραγούδι “Συ Μου Χάραξες Πορεία”, σε στίχους και μουσική του Απόστολου Καλδάρα, το οποίο ερμηνεύει καταπληκτικά η Γιώτα Λύδια. Χαρείτε το!

09/03/2014