0558. Σούδα

Σήμερα το πρωί επισκέφθηκα το κεντρικό βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Σαββάλας στην οδό Ζωοδόχου Πηγής. Ήθελα να αγοράσω κάποια σχολικά βοηθήματα για την Βα. Τα αγόρασα, λοιπόν, και αγόρασα, ως συνήθως, και ένα “δωράκι” για τον εαυτό μου. Ομολογώ, πάντως, ότι η σήμανση “Έκπτωση 50%” δεν είχε σχέση μόνο με το βιβλίο αλλά και με την απόφασή μου. Ομολογώ, επίσης, ότι το συγκεκριμένο βιβλίο, ή ακριβέστερα τη συγκεκριμένη σειρά βιβλίων, την είχα εδώ και καιρό στα υπόψη. Πρόκειται για το λεξικό, ή λεξικόν όπως αναγράφεται στο εξώφυλλο, “Σούδα”. Έχω την αίσθηση ότι για πρώτη φορά διάβασα κάτι σχετικό για το λεξικό αυτό στις Δοκιμές του Σεφέρη, ίσως όμως να κάνω και λάθος. Σήμερα αγόρασα τον πρώτο τόμο, που “περιέχει” το γράμμα Α, με κόστος μόλις 7,28 ευρώ. Πρόκειται για ένα βιβλίο του Εκδότη Οδυσσέα Χατζόπουλου (Στερεότυπες Εκδόσεις – «Οι Έλληνες»). Υπολείπονται άλλοι επτά τόμοι για να συμπληρωθεί η σειρά.

Για το τι είναι η “Σούδα” παραθέτω ένα απόσπασμα από την Ελληνική έκδοση της wikipedia:

Σούδα ή Σουίδα είναι ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά λεξικά ή εγκυκλοπαίδειες το οποίο γράφτηκε τον 10ο αιώνα. Πιθανόν Σούδας ή Σουίδας να είναι το όνομα του συντάκτη του. Περιέχει 30,000 λήμματα, πολλά από τα οποία περιέχουν στοιχεία από πηγές που διαφορετικά θα είχαν χαθεί στον καιρό μας. Το λεξικό του είναι ένα από τα πολυτιμότερα έγγραφα για την ελληνική φιλολογία, την γραμματική, και τη λογοτεχνική ιστορία.

Τίποτα δεν είναι γνωστό για τον ίδιο τον Σουίδα εκτός από το ότι έζησε στα μέσα του 10ου αιώνα, προφανώς στην Κωνσταντινούπολη, και ότι ήταν πιθανώς ένα εκκλησιαστικό πρόσωπο που αφιερώθηκε στις λογοτεχνικές μελέτες. Νεότερες θεωρίες αναφέρουν ότι πιθανόν να μην είναι το όνομα του συντάκτη αλλά ότι πρόκειται για συλλογικό έργο και η λέξη προέρχεται από λατινική λέξη που σημαίνει "φρούριο" και χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τον σκοπό του έργου, την περιφρούρηση της γνώσης. Χρησιμοποιεί υλικό από την κλασσική περίοδο ως τους χρόνους του ενώ μια μακριά σειρά μετεγενέστερων συγγραφέων όπως ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, αναφέρονται σε αυτόν. Τα σημεία στα οποία γίνεται αναφορά στον Μιχαήλ Ψελλό θεωρούνται μεταγενέστερες προσθήκες.

Το πλήρες κείμενο θα το βρείτε εδώ.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο πρόλογος του εκδότη τις δύο πρώτες παραγράφους του οποίου παραθέτω στη συνέχεια:

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται στους αποφασισμένους συνενόχους μας. Είναι από την αρχή ίσαμε το τέλος στα αρχαία ελληνικά. Χωρίς έστω μετάφραση, για να την επικαλεστεί ως άλλοθι όποιος πιαστεί επ’ αυτοφώρω να το διαβάζει. Επιπλέον: πωλείται σε προσιτή τιμή για να κάμψει την αντίσταση κάθε βαλαντίου, και είναι αρκετά ογκώδες, και με πλατιά, ευδιάκριτη ράχη, έτσι που να μην μπορεί να περάσει απαρατήρητο ανάμεσα στους άλλους συγκατοίκους του της βιβλιοθήκης. Όποιος θελήσει να το αγοράσει ας το ξανασκεφτεί.

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται στους πνευματικά αντικαθεστωτικούς. Αυτοί γνωρίζουν ότι και μόνη η κατοχή του αποτελεί αδιάσειστο τεκμήριο για την αστυνομία του πνεύματος. Ένα βιβλίο στα αρχαία ελληνικά, για τη σημερινή «νομιμότητα», είναι παράνομο υλικό. . .

Τέλος, και για να δοθεί το πνεύμα του βιβλίου παραθέτω κάποια αποσπάσματα:

Αέσσατος: αήττητος. “έμμι δ’ αήσσατος πάμπαν αφ΄ ου γενόμαν” (Α.Π. 6. 624) (Σελ. 106)

Αλαός: ο τυφλός. Κατά στέρησιν του λάειν, ο έστι βλέπειν. και  
Άλαοσκοπιήν. Όμηρος (Κ 515)· “ο΄δ’ αλαοσκοπιήν είχε”. παροιμιακώς αντί του ου τυφλός εσκοπίαζεν. (Σελ. 154)

Αναγώνιστος: ο μη αγωνισάμενος. Ξενοφών (Κυρ. παιδ. 1. 5. 10). (Σελ. 246)

Αντίκρισις: αντί του απόκρισις. ούτως Αναξίλας. (Σελ. 342)

Αποθυννίζω: το αποπέμπομαι και παραλογίζομαι (Σελ. 426)

Άπταιστος: απρόσκοπος. (Σελ. 478)

Αρεάδνη: όνομα κύριον. (Σελ. 492)

Τι τραγούδι επιλέγει κανείς για ένα τέτοιο θέμα στις 22:45 τη νύχτα; Δύσκολο μοιάζει, και είναι. Καταφεύγω στα εύκολα και, προφανώς, αταίριαστα: Paul Mauriat – L’ Orage.

Καλό Ξημέρωμα! 

05/12/2008