Γνωρίζω. Δύσκολες εποχές· καταστάσεις· συνθήκες. Παλεύω. Τα λόγια του Δημόκριτου έχουν κολλήσει στο μυαλό μου. Θα ήθελα να είμαι παιδί. Δεν είμαι. Γνωρίζω· το είπα. Είναι κάποια “πειράματα” η έκβαση των οποίων μπορεί να σε εκθέσει με τρόπους πολλούς. Ομολογώ πως το συγκεκριμένο “πείραμα” αποτέλεσε επιλογή μου. Έμοιαζε ανώδυνο. Δεν ήταν. Με κάποιους ανθρώπους μας ενώνουν λιγότερα από όσα νομίζουμε. Μια ανηφορίτσα και λαχανιάζουν. Δεν ισχυρίζομαι ότι αγνοούσα. Δηλώνω ότι, με μέτρο, επιθυμούσα. Αποδείχτηκαν άλλα. Το μέτρο (μου) εκτός μέτρου. Άγγιξε το “αμέτρως”. Σε ποια κλίμακα; Του απέναντι. Ποια η σημασία; Τα πράγματα άλλαξαν πορεία. Αυτό είναι ότι μετράει. Από ένα πείραμα, μια δοκιμή, αν θέλετε. Θα μπορούσα να το αποφύγω. Μπήκα στον πειρασμό. Διακινδύνευσα. Έχασα. Λίγα από ότι αποδείχτηκε. Το πράγμα στράβωσε και πάει. Μου έμεινε ο καλός Δημόκριτος, οι πέδες. Οι συναισθηματοπέδες.
Καλό Σαββατοκύριακο। Καλό, ανθισμένο, Μάιο!
Ένα κλικ μακριά αγαπημένος Νίκος Ξυδάκης και “Ιζαμπώ” σε στίχους Θοδωρή Γκόνη με τη φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη.
“Ο φιλόσοφος Ντανί –Ρομπέρ Ντιφούρ εξήγησε με μια δόση χιούμορ ότι η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία λειτουργεί σαν νέα θρησκεία «Μοιράζει Εντολές, οι οποίες έχουν στόχο να δημιουργήσουν νόρμες σε όλους τους τομείς του Πολιτισμού. […] Βρήκα δέκα από αυτές που θεωρούνται οι φιλελεύθερες οδηγίες του νέου δόγματος.
Η έβδομη εντολή […]: Θα παραβλέπεις τη γραμματική και θα εκχυδαΐζεις το λεξιλόγιο! . . .”
[Η υπογράμμιση δική μου].
Μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Ώστε, λοιπόν, οργανωμένο σχέδιο; Και μάλιστα γνωστό; Να, λοιπόν που τίποτα δεν είναι τυχαίο και που πολλοί γραβατοφορεμένοι τενεκέδες μοιάζει να μην είναι, απλώς και μόνο, ανελλήνιστοι. Ας είμαστε, τουλάχιστον, υποψιασμένοι κι ας μη δεχόμαστε αβασάνιστα την κακοποίηση της Ελληνικής γλώσσας από τον κάθε “επώνυμο” βάρβαρο. Και το κυριότερο, ας μην υιοθετούμε τις μπούρδες που ξεστομίζουν αυτοί που κρύβονται πίσω από τα μικρόφωνα. Σήμερα π.χ., και από την Ελληνική τηλεορασούλα, άκουσα και το καταπληκτικό “άπλετο θέαμα!”.
Το απόσπασμα που παραθέτω, στην αρχή της εγγραφής, από τη σελίδα 48 του εξαιρετικά ενδιαφέροντος βιβλίου “Το Απόλυτο Κραχ” του Ιγνάσιο Ραμονέ, την ανάγνωση του οποίου τελείωσα σήμερα το απογευματάκι. Βιβλίο του οίκου “Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου”, έκδοση 2009 – ISBN 978-960-8219-63-2, 154 σελίδων, σε όμορφη, στρωτή μετάφραση της κυρίας Κάτιας Σαμπαθιανάκη. Υπότιτλος: “Η Κρίση Του Αιώνα Και Η Ανασυγκρότηση του Μέλλοντος”.
Παραθέτω το κείμενο που υπάρχει στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Ο καπιταλισμός διέρχεται, κατά μέσο όρο, μία σοβαρή κρίση κάθε δέκα χρόνια. Όμως, ένας οικονομικός κραδασμός τόσο μεγάλης έντασης, όπως ο κραδασμός του "μαύρου φθινοπώρου" του 2008, προκαλείται μόνο μία φορά κάθε εκατό χρόνια.
Ωστόσο, καμία άλλη προηγούμενη δόνηση δεν συνδύαζε τόσο πολλές ανησυχητικές διασταυρούμενες απειλές. Ολόκληρο το χρηματοοικονομικό σύστημα - τράπεζες, χρηματιστήρια, ταμιευτήρια, οργανισμοί πιστοληπτικής αξιολόγησης, λογιστικά πρότυπα - κατέρρευσε. Επίσης, ένα δόγμα απέτυχε: πρόκειται για το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος ευθύνεται για την απελευθέρωση των αγορών και την ξέφρενη κερδοσκοπία των τελευταίων τριάντα χρόνων. Επιπλέον, η λαίλαπα -αρχικά κατασκευαστική, έπειτα τραπεζική και, τέλος, χρηματιστηριακή- σάρωσε γρήγορα ολόκληρο το οικονομικό πεδίο, ώσπου μετατράπηκε σε βιομηχανική και, τελικά, κοινωνική θύελλα. Κι όλο αυτό σε μια παγκόσμια ατμόσφαιρα που είχε ήδη επιβαρυνθεί με μια τριπλή κρίση (ενεργειακή, διατροφική, κλιματική) και σε ένα γεωπολιτικό πλαίσιο που σημαδευόταν από την αποδυνάμωση της αμερικανικής ηγεμονίας και από την ενδυνάμωση της Κίνας.
Ταυτόχρονα, η σύγκλιση και η σύνδεση όλων αυτών των τάσεων σε ολόκληρο τον πλανήτη οδήγησαν μέσα από αυτόν τον κατακλυσμό σε ένα απόλυτο κραχ.
Με βάση φωτεινά παραδείγματα που αντλεί από την πραγματικότητα, ο Ιγνάσιο Ραμονέ, πρώην διευθυντής της εφημερίδας Le Monde Diplomatique, περιγράφει πώς οργανώνονται μεθοδικά εδώ και πολλές δεκαετίες τα στοιχεία (ιδεολογικά, πολιτικά, οικονομικά) που ευνόησαν την έκρηξη αυτής της κρίσης. Εξηγεί την ακριβή λειτουργία των μηχανισμών που συντέλεσαν στο κραχ και αναλύει τις αναπόφευκτες κοινωνικές και γεωπολιτικές συνέπειες στις οποίες θα μπορούσε να οδηγήσει. Τέλος, ο Ραμονέ προτείνει να υιοθετηθεί μια λίστα ρητών μέτρων, ώστε να ανασυγκροτηθεί η οικονομία σε πιο δίκαιη και δημοκρατική βάση.
Ωραία και σταράτα τα λέει ο κ. Ραμονέ “σούρνωντας” στον καπιταλισμό και τους καπιταλιστές όσα τους αξίζουν.
Παραδείγματα:
Οι πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι τράπεζες της Γουόλ Στριτ, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα Αποθεμάτων των ΗΠΑ και οι διεθνείς χρηματοοικονομικοί οργανισμοί: “Δίνουν στους τραπεζίτες το ελεύθερο να παίζουν με τα λεφτά των φορολογουμένων”. (Σελ. 49)
“Ο νεοφιλελευθερισμός είναι επίσης η γενικευμένη εμπορευματοποίηση των λέξεων και των πραγμάτων, του σώματος και του πνεύματος, της φύσης και του πολιτισμού”. (Σελ. 56)
“Πρόκειται να ευδοκιμήσουν δύο νέες κατηγορίες από εταιρείες-γύπες που έχουν καταβροχθίσει εύκολα κέρδη: τα private equities και τα LBO (leverage buy-out). Εταιρείες-αρπακτικά με τερατώδη όρεξη, που διαθέτουν κολοσιαία κεφάλαια και που οι επί κεφαλής τους γίνονται σε λίγα χρόνια οι πραγματικοί κυρίαρχοι του σύμπαντος”. (Σελ. 83)
Αφιτά!
Ένα κλικ μακριά το αγαπημένο “Άνοιξε το Παράθυρο” των Γιώργου Χατζηνάσιου – Ερρίκου Θαλασσινού με τον εκφραστικό Αντώνη Καλογιάννη.
Υ.Γ. Η “τελευταία μόδα” του, έτσι κι αλλιώς, βλαμμένου επεξεργαστή κειμένου που διαθέτει το blogspot είναι να αντικαθιστά, κατά βούληση, τις τελείες με χαριτωμένες κάθετες γραμμούλες. Δεν θα μπω στον κόπο να ξενυχτίσω για να συμμαζέψω τα ασυμμάζευτα. Παραδίδω τον γελοίο στον χλευασμό σας!
Υπάρχουν τραγούδια που χαρακτηρίζουν εποχές. Τραγούδια άρρηκτα συνδεδεμένα με καταστάσεις, πρόσωπα, αισθήματα. Τραγούδια που με την πρώτη φορά που τα ακούς αγγίζουν τον πυρήνα του εγώ και αποκτούν χροιά προσωπικής σφραγίδας. Φωλιάζουν στη μνήμη και το άκουσμα τους, ή και μόνο η ανάμνησή τους, προκαλεί την ανάγευση όλων όσων τα διαπότισαν και τα αρωμάτισαν. Τραγούδια που ενεργοποιούν διαδικασίες του νου, συστέλλουν το χρόνο, χαϊδεύουν το στομάχι. Τραγούδια που σε κάνουν να γλίχεσαι, να αναπολείς, να βιώνεις. Τραγούδια που έρχονται από το παρελθόν να χρωματίζουν νέες καταστάσεις. Να ταιριάξουν, ακόμα μια φορά, με μύχιες σκέψεις, ανεκπλήρωτες επιθυμίες, επώδυνες αποκλίσεις. Ιδιαίτερα τραγούδια - αγκαλιές του τώρα και του τότε. Τραγούδια της καρδιάς.
Πόσος καιρός πέρασε από την τελευταία φορά που ανέβασα εγγραφή με κείμενο του Αλοΐσιους; Αρκετός, θα έλεγα. Από τις 24 Νοεμβρίου 2009 και την εγγραφή “0672. Ο Αλοΐσιους Καλεί Την Έμπνευση”, όπως έψαξα και βρήκα. Το Σαββατοκύριακο ξεφύλλιζα και πάλι τα χαρτιά του. Είναι πολλά τελικά. Και δεν ήταν ότι έψαχνα να βρω κάτι δικό του να ανεβάσω. Πολύ φοβάμαι ότι το έχουμε, εγώ και ο Αλοΐσιους, εξαντλήσει το θέμα. Κοίταζα, σας είπα, τα χαρτιά του. Τα ίδια και τα ίδια. Παραστρατημένα αισθήματα. Συναισθηματικά αδιέξοδα. Ανείπωτοι έρωτες. Ποιος ενδιαφέρεται πια; Ποιος για έναν άγνωστο συνάνθρωπο με το παράξενο όνομα: Αλοΐσιους; Ακόμα και εγώ που, ομολογώ, ενθουσιάστηκα στην αρχή, κουράστηκα. Τα ίδια και τα ίδια. Ο άνθρωπος είναι μονομανής. Τι κι αν κάποια κείμενα του είναι καλογραμμένα, ποιητικά, με οίστρο; Είναι ολοφάνερο ότι επαναλαμβάνεται. Είπαμε: τα ίδια και τα ίδια. Είναι και το ανακάτεμα των χαρτιών του που δε βοηθά καθόλου. Ελάχιστες ημερομηνίες, ελάχιστα ονόματα. Φύλλο και φτερό, όλα. Ίσως αν μπορούσα να βάλω μια τάξη τα πράγματα να ήταν διαφορετικά. Αν υπήρχε ταυτοποίηση των προσώπων και χρονολογική ταξινόμηση ίσως να αποκαλυπτόντουσαν πτυχές εξαιρετικά ενδιαφέρουσες. Ακόμα κι αν είχα να διαθέσω τον απαιτούμενο χρόνο δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι θα τα κατάφερνα να βάλω τάξη στο χάος. Το αφήνω, λοιπόν. Αρκούμαι να ξεφυλλίζω τα χαρτιά του. Να ξαφνιάζομαι κάποιες φορές. Να ταυτίζομαι άλλες και να χαμογελώ. Για μένα τα χαρτιά του εξακολουθούν να αποτελούν ένα μικρό θησαυρό. Έναν θησαυρό από τα ίδια και τα ίδια που απόθεσε στα χέρια μου η τύχη.
Bιβλία των διακοπών, κατά κάποιο τρόπο. Το πρώτο το διαβάζω ακόμα (σελίδα 210 από 446) τα άλλα δύο τα έχω, ήδη, διαβάσει. Πάμε:
Α. “Συνδεδεμένοι” των Nicholas A. Christakis και James N. Fowler. Εκδόσεις “κάτοπτρο”, ISBN 978-960-6717-39-0, σκληρόδετο, 446 σελίδες, αρχική τιμή 27,30 ευρώ.
Αντιγράφω, από τη σχετική αναφορά του ιστότοπου του βιβλιοπωλείου “Παπασωτηρίου”:
Η εκπληκτική δύναμη των κοινωνικών δικτύων και πώς αυτά διαμορφώνουν τη ζωή μας. Στο βιβλίο τους με τίτλο "Συνδεδεμένοι" ("Connected"), oι συγγραφείς Nicholas A. Christakis (Νίκολας Α. Χρηστάκης) και James H. Fowler (Τζέιμς Χ. Φόουλερ) παρουσιάζουν εκρηκτικά νέα στοιχεία σχετικά με το ότι τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν κάθε πλευρά της ζωής μας: το πώς αισθανόμαστε, το πόσα χρήματα κερδίζουμε, ποιον είναι πιθανότερο να παντρευτούμε, το αν θα αρρωστήσουμε ή αν τελικά θα πάμε να ψηφίσουμε -τα πάντα για εμάς σχετίζονται με το τι κάνουν, αισθάνονται και σκέφτονται οι άλλοι γύρω μας.
Το βιβλίο εξηγεί ότι ο κόσμος μας διέπεται από τον Κανόνα των Τριών Βαθμών Επιρροής: επηρεάζουμε και επηρεαζόμαστε από άτομα που απέχουν από εμάς μέχρι και τρεις βαθμούς διαχωρισμού, τα περισσότερα από τα οποία δεν τα γνωρίζουμε καν. Για παράδειγμα, η φίλη της φίλης της φίλης σας επιδρά περισσότερο στην ευτυχία σας απ' ό,τι ένα φουσκωμένο πορτοφόλι στην τσέπη σας. Τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν τη βάση των οικονομικών μας σκανδάλων, των διατροφικών ολισθημάτων μας, της κατάχρησης ουσιών και των επιδημιών αυτοκτονίας, αλλά επίσης της εκλογική συμπεριφοράς μας, της καινοτομίας, του αλτρουισμού και της "όλως τυχαίας" επίδειξης καλοσύνης.
Προκλητικό, διορατικό, τερπνό και ωφέλιμο, το "Συνδεδεμένοι" εξηγεί γιατί τα συναισθήματα είναι μεταδοτικά, πώς εξαπλώνεται η παχυσαρκία, γιατί οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι, και πολλά άλλα. Καταρρίπτοντας την άποψη της πρωτοκαθεδρίας του ατόμου, το βιβλίο προτείνει μια επαναστατική νέα ιδέα: ότι καθοδηγούμαστε ασυναίσθητα από τους ανθρώπους που μας περιστοιχίζουν, σαν τα πουλιά ενός σμήνους που κινούνται σε πλήρη συμφωνία.
Το "Συνδεδεμένοι" είναι ένα βιβλίο που θα αλλάξει για πάντα τον τρόπο με τον οποίο βλέπετε τους άλλους -και τον εαυτό σας.
Πραγματικά εξαιρετικό βιβλίο την ύπαρξη του οποίου πληροφορήθηκα από τον ιστότοπο του Βήματος (εδώ), και αφού είδα (και άκουσα!) στο σχετικό βίντεο (εδώ) μια συνέντευξη του γλυκύτατου κ. Χρηστάκη, έσπευσα να προμηθευτώ ένα αντίτυπο του βιβλίου. Η μετάφραση, των κ. Δημήτρη Ξυγαλατά και Νίκου Ρουμπέκα, είναι, θαρρώ, πολύ καλή και “ρέουσα” και μάλιστα δίχως εμετικά “αφορά στο” αλλά στρογγυλότατα “αφορά το” (κάτι που προσωπικά εκτιμώ, και χαίρομαι, ιδιαιτέρως!).
Ένα βιβλίο το οποίο πραγματικά έχει να προσφέρει σε όσους απασχολούν τα ανθρώπινα και, επιπλέον, ενδιαφέρονται να μάθουν. Το βιβλίο, για να πάρετε μια ιδέα, είναι χωρισμένο σε εννέα κεφάλαια με τίτλους:
1. Στην καρδιά του προβλήματος (21) 2. Όταν χαμογελάτε, ο κόσμος χαμογελά μαζί σας (57) 3. Αγάπα αυτόν που έχεις δίπλα σου (95) 4. Με πονάει όσο και εσένα (135) 5. Η ροή του χρήματος (187) 6. Πολιτικά συνδεδεμένοι (233) 7. Είναι στη φύση μας (283) 8. Υπερσυνδεδεμένοι (333) 9. Το μεγαλείο του όλου (377)
Παρατίθεται εκτεταμένη βιβλιογραφία, με την μορφή Σημειώσεων, σε ιδιαίτερο κεφάλαιο στο τέλος, που καθόλου δεν δυσχεραίνουν την ανάγνωση του βιβλίου, και ευρετήριο.
Αν διαβάσετε το βιβλίο θα ξαφνιαστείτε με κάποια από τα συμπεράσματά του, θα αναθεωρήσετε, το πιθανότερο, τον τρόπο που αντιμετωπίζεται κάποια πράγματα και σίγουρα θα δείτε “με άλλο μάτι” τις σχέσεις σας.
Ένα μικρό απόσπασμα, θα έλεγα στην τύχη, για να κλείσω:
Η ψυχολογική έρευνα έχει δείξει ότι το αίσθημα μοναξιάς εμφανίζεται όταν υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ της επιθυμίας μας για σύνδεση με άλλους και των πραγματικών συνδέσεων που έχουμε. (σελ. 88).
Β. “Ιερές Βλακείες” του κ. Στέλιου Κανάκη. Εκδόσεις “Εμπειρία Εκδοτική”, ISBN 978-960-417-310-5, χαρτόδετο, 349 σελίδες, αρχική τιμή 19,70 ευρώ.
Το βιβλίο αφτό (σήμα κατατεθέν: αείποτε) το είδα στο υπόγειο βιβλιοπωλείο “Ποθητός”, στην πλατεία Κάνιγγος. Το ξεφύλλισα, μου κίνησε το ενδιαφέρον, αγόρασα ένα αντίτυπό του.
Αντιγράφω από το οπισθόφυλλο:
Θεέ, θεέ, είσαι εδώ; Ζούμε χωρίς θεό; Εν Αρχή… Πώς ξεκινήσαμε; Πώς πορευτήκαμε ιστορικά; Πώς καταντήσαμε έτσι; Η βασιλεία των ουρανών αντιμετωπίζει την Ανθρώπινη ελευθερία. Εμπιστευόμαστε την ιστορία, τις κοινωνικές Ανάγκες, προβληματιζόμαστε με την ελλιπή γνώση, αντιστεκόμαστε στην Αδυναμία της ύπαρξης και με σκωπτική, σατιρική διάθεση, με αναγέλασμα, όμως πάντα με αξιόπιστες πηγές, γνωρίζουμε τους πολλούς θεούς και τα ατελείωτα κόλπα, τη χριστιανική Αθλιότητα, το φασισμό των ιδεών, την εξωφρενική “Ανάσταση”. Ποια Ανάσταση και ποια Αποκάλυψη λοιπόν μας ταιριάζει; Τα μεγάλα Α ζητούν απαντήσεις. Γιατί πιστεύουμε ακόμα;
Προτείνονται ορθολογικά βήματα πάνω σε θρησκευτικά Ατοπήματα κι έναν Ιησού μιας… παρθένας Μαρίας.
“Η αλήθεια είναι πως, απέναντι σε τέτοια ζητήματα που τα πληρώνουμε ακριβά, δεν πρέπει να αδιαφορούμε. Πολύ περισσότερο όταν αυτά βλάπτουν…”
Η συνέχεια… μετά τις οδηγίες χρήσης!
Μοσχοβία Α. Κασκούρα Δρ. Συγκριτικής λογοτεχνίας
Το βιβλίο αναφέρεται στα των μονοθεϊστικών θρησκειών και κυρίως τα του Χριστιανισμού. Καυτηριάζει τα κακώς κείμενα και τα όσα παράλογα, “αντιεπιστημονικά” και έξω από την ανθρώπινη φύση έχουμε αποδεχθεί μέσα στην πορεία των αιώνων ξεκινώντας από την “άμωμη σύλληψη” και φτάνοντας στην “Ανάσταση”.
Αναφέρεται επίσης στα “κατορθώματα” των Χριστιανών και των “Αγίων” τους. Δεν έμαθα κάτι που δε γνώριζα. Το βιβλίο είναι γραμμένο με πάθος, για να μην πω με εμπάθεια, και σε λαϊκίστικο ύφος (π.χ. ο Γιαχβέ γίνεται Γιαχβεδάκος, ο Ιωάννης της Αποκάλυψης γίνεται μουρλο – Γιάννης κ.λ.π.).
Το αποτέλεσμα είναι να αποδυναμώνονται οι θέσεις του βιβλίου και να χάνει τη δυναμική του. Παρόλα αυτά, και αν είσαστε υποψιασμένοι για το τι “σερβίρει” ο Χριστιανισμός και επιθυμείτε να το ψάξετε, δεν θα έβλαπτε να το ξεφυλλίσετε ή και να το διαβάσετε. Αν, πάλι, είσαστε “της εκκλησίας” μακριά! Θα συγχυστείτε, μέχρι εγκεφαλικού, και δεν υπάρχει και λόγος (αν έχετε χωρέσει τα της θρησκείας στη ζωή σας) μέρες που είναι.
Γ. “Το Τετράδιο” του κ. Ζοζέ Σαραμάγκου. Εκδόσεις “Καστανιώτη”, ISBN 978-960-03-5043-2, χαρτόδετο, 163 σελίδες, αρχική τιμή 12,60 ευρώ.
Γλυκύτατος Σαραμάγκου, η αδυναμία μου, και “Κείμενα που γράφτηκαν για το Blog, Σεπτέμβριος 2008 – Μάρτιος 2009” σε μετάφραση, της μόνιμης και καλής, Αθηνάς Ψυλλιά και με πρόλογο, πέντε περίπου σελίδων, του κ. Ουμπέρτο Έκο.
Αντιγράφω, και πάλι, από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
"Περίεργο άτομο αυτός ο Σαραμάγκου. Είναι ογδόντα εφτά χρόνων, με κάποια (λέει ο ίδιος) σοβαρά προβλήματα υγείας, έχει κερδίσει το Νόμπελ, διάκριση που θα του επέτρεπε να μην παράγει πλέον τίποτα, αφού έτσι κι αλλιώς έχει εξασφαλισμένη την είσοδό του στο Πάνθεον (ο δύσκολος Χάρολντ Μπλουμ τον χαρακτήρισε ως τον -πιο ταλαντούχο μυθιστοριογράφο που βρίσκεται ακόμα εν ζωή, έναν από τους τελευταίους τιτάνες ενός λογοτεχνικού γένους υπό εξαφάνιση-), και νάτος που αρχίζει να γράφει σε μια ιστοσελίδα επιτιθέμενος λίγο-πολύ στους πάντες, προκαλώντας πολεμικές και αναθέματα από πολλές πλευρές -συνήθως όχι επειδή λέει πράγματα που δεν θα έπρεπε να πει, αλλά επειδή δεν χάνει τον καιρό του για να μετρήσει τα λόγια του- κι ίσως αυτός ακριβώς να ήταν ο σκοπός του..."
(Από τον πρόλογο του Ουμπέρτο Έκο)
Εξαιρετικό ανάγνωσμα με έναν Σαραμάγκου, στα 87 του, να παρουσιάζεται με σφρίγος και μαχητικότητα εφήβου και να στηλιτεύει, δίχως να μασάει τα λόγια του, τα κακώς κείμενα του κόσμου ετούτου. Και μόνο το ότι ο άνθρωπος αυτός έγινε, στη δύση του βίου του, και blogger με κάνει χαρούμενο και υπερήφανο που μπορώ πλέον, ταπεινά, να δηλώνω “συνάδελφός” του. Εγγραφές με φανερή την εμπειρία ζωής του συγγραφέα και το ήθος του.
Παραθέτω μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα:
Ο Τζορτζ Μπους εξόρισε την αλήθεια απ’ τον κόσμο ώστε στη θέση της να καρποφορήσει η εποχή του ψεύδους. Η σύγχρονη ανθρώπινη κοινωνία έχει μολυνθεί από το ψέμα σαν να ήταν η χειρότερη από τις ηθικές αρρώστιες, κι ο ίδιος είναι από τους κύριους υπεύθυνους. Το ψέμα κυκλοφορεί ατιμώρητα παντού, έγινε ένα είδος άλλης αλήθειας (Τζορτζ Μπους ή Η εποχή του Ψεύδους, σελ. 26).
Δεν ζούμε σε δημοκρατία, αλλά σε μια πλουτοκρατία που έπαψε να είναι τοπική και κοντινή για να καταστεί παγκόσμια και απροσπέλαστη (Διάφανο Σαν Το Νερό, σελ. 37).
Ευτυχώς υπάρχουν λέξεις για όλα. Ευτυχώς που υπάρχουν αυτές που φροντίζουν να συστήσουν πως όποιος οφείλει πρέπει να δώσει με τα δυο χέρια για να μη μείνει σε κανένα απ’ τα δυο αυτό που αλλού έπρεπε να ανήκει. Έτσι όπως η καλοσύνη δεν πρέπει να ντρέπεται που είναι καλοσύνη, έτσι και η δικαιοσύνη δεν θα πρέπει να ξεχνά αυτό που πάνω απ’ όλα, είναι: αποκατάσταση, αποκατάσταση δικαιωμάτων (Λέξεις, σελ. 83).
Υπολογίζοντας στη διεθνή συνενοχή ή τη δειλία, το Ισραήλ, περιγελά συστάσεις, αποφάσεις και διαμαρτυρίες, κάνει ό,τι καταλαβαίνει, όταν το καταλαβαίνει και όπως το καταλαβαίνει. Φτάνει στο σημείο να εμποδίζει την είσοδο βιβλίων και μουσικών οργάνων σαν να επρόκειτο για προϊόντα που βάζουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ισραήλ. Αν η γελοιότητα σκότωνε, δεν θα έμενε όρθιος ούτε ένας Ισραηλινός πολιτικός, ούτε ένας Ισραηλινός στρατιώτης, οι ειδικοί αυτοί στη σκληρότητα, οι διδάκτορες στην περιφρόνηση που κοιτάζουν τον κόσμο απ’ την κορυφή της αφερεγγυότητας που είναι η βάση της εκπαίδευσής τους (Γάζα, σελ. 110).
Μην κάνεις σχέδια για το μέλλον σου γιατί είναι δικαίωμά μας, γενικώς, να σου αλλάζουμε το εφάπαξ, τη σύνταξη, και τον αδόξαστο, κατά το δοκούν.
Να σκύβεις την κεφάλα και να παρακολουθείς τα δελτία ειδήσεων για να μαυρίζει η καρδιά σου και να μη νομίζεις ότι υπάρχει περίπτωση να δεις άσπρη μέρα.
Να είσαι ευχαριστημένος με αυτά που έχουμε την καλοσύνη να σου αφήσουμε γιατί το “ταμείον είναι μείον” και άμα γουστάρουμε σου παίρνουμε και το σώβρακο.
Μην περιμένεις να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη όσοι, λόγω θέσεως και βαθμού, έκλεψαν, έφαγαν, πήδηξαν. Έκαναν τη δουλειά τους και μαγκιά τους. Ας πρόσεχες!
Σου ανοίξαμε λογαριασμό να πας να καταθέσεις παράδες, από το υστέρημά σου, γιατί τι θα βρούνε οι επόμενοι να μασουλήσουνε; Δώσε όσο είναι νωρίς και μη μας εκνευρίζεις.
Μη περιμένεις να τα βάλουμε με τον Τούρκο. Αγαπάμε την πατρίδα μας και είμαστε ψύχραιμοι, ήρεμοι και πολιτισμένοι. Αν θέλει το Αιγαίο, ας το πάρει! Εμείς, ως ψύχραιμοι και, κυρίως, Ευρωπαίοι, δεν θα παίξουμε το παιχνίδι του.
Για πολλοστή φορά σου ετοιμάζουμε ένα “πιο δίκαιο” φορολογικό σύστημα. Να είσαι υπομονετικός, να το βουλώνεις, να πληρώνεις. Σε 100, 200 χρόνια θα το πετύχουμε!
Εμείς είμαστε καλοί. Οι κακοί είναι οι άλλοι. Οι αγορές, οι Γερμανοί, οι κερδοσκόποι, η μοίρα μας.
Να γνωρίζεις ότι για όλα φταίνε, για τους επόμενους, οι προηγούμενοι και, για τους προηγούμενους, οι επόμενοι.
Σφίξε το ζωνάρι, κάνε το σταυρό σου, προσκύνησε. Δεν έχουμε, δεν έχουμε, δεν έχουμε! Δώσε, κόψε, σφίξε, βούλωστο.