1275. Παρθένα λουζόταν. . .

5.60 ΡΟΥΦΙΝΟΥ

Παρθένος ἀργυρόπεζος ἐλούετο, χρύσεα μαζῶν
χρωτὶ γαλακτοπαγεῖ μῆλα διαινομένη·
πυγαὶ δ΄ ἀλλήλαις περιηγέες εἱλίσσοντο,
ὕδατος ὑγροτέρῳ χρωτὶ σαλευόμεναι·
τὸν δ΄ ὑπεροιδαίνοντα κατέσκεπε πεπταμένη χεὶρ
οὐχ ὅλον Εὐρώταν, ἀλλ΄ ὅσον ἠδύνατο.

Παρθένα λευκόποδη λουζόταν, βρέχοντας

Των λαμπερών βυζιών τα κάτασπρα μήλα·

Σφιχτοί οι γλουτοί ελίσσονταν,

Με σάρκα κάθυγρη σαλεύοντας·

Τον δε φουσκωτό Ευρώτα σκέπαζε

Χέρι απλωμένο, όχι όλον,

Αλλ’ όσον μπορούσε.

Ακόμα ένα επίγραμμα από το πέμπτο βιβλίο της Παλατινής Ανθολογίας. Ακόμα ένα επίγραμμα του Ρουφίνου. Η πιο πάνω μετάφραση είναι της ταπεινότητας μου. Ομολογώ ότι για να καταλήξω  σ’ αυτήν διάβασα, και συμβουλεύτηκα, έξι διαφορετικές μεταφράσεις του επιγράμματος.

Η δυσκολία, θαρρώ, εντοπίζεται στους στίχους:

πυγαὶ δ΄ ἀλλήλαις περιηγέες εἱλίσσοντο,
ὕδατος ὑγροτέρῳ χρωτὶ σαλευόμεναι·

όπου ο κάθε μεταφραστής, κατά την άποψή μου, αυτοσχεδίασε, λιγότερο ή περισσότερο.

Για τους δύο αυτούς, πιο πάνω, στοίχους έκανα τις επιλογές μου στηριζόμενος (και) στα πιο κάτω:

LSJ entry

περιηγής

περιηγ-ής, ές,

lying in a circle, of the Cyclades lying round Delos, Call.Del.198; κωμῆται π. round about, neighbouring, Id.Fr.66b.

of the arms, tied behind one, APl.4.195 (Satyr.).

circular, κρίκοι Hp.Anat.1 ; λίμνη Call.Ap.59; ἀκτή, ἁψῖδες, A.R.1.559, 3.138; τόξον D.P.157; ζῶναι v.l. in Eratosth. Fr.16.3.

surrounding, μονίῃ π. γαίων circumambient solitude, Emp.27.

revolving, 'Ελίκη Q.S.2.105.

revolving, 'Ελίκη Q.S.2.105.

LSJ entry

χρώς

χρώς, ὁ, gen. χρωτός, dat. χρωτί, acc. χρῶτα (Att. χρώ only in Choerob.in Theod.1.248H.): Ep. and Ion.gen. χροός, dat. χροΐ, acc. χρόα (also in Lesbian, Sapph.Supp.10.6, al.), as always in Hom.and Hes., exc. gen. χρωτός in Il.10.575, acc.

χρῶτα Od.18.172, 179, Hes. Op.556; Emp. uses χρωτός, 76.3 (but χροΐ 100.17); Pi. uses χρωτί, χρῶτα, P.1.55, I.4(3).23(41); these forms are freq. in Trag., but Ion. dat. χροΐ occurs in S.Tr.605, and χροός, χροΐ, χρόα are freq. in E., Hec. 548, Med.1175, Ph.264, al. :—dat. χρῷ occurs in the phrase ἐν χρῷ v. infr.1.2 and in Sapph.2.10.—rare in Com.and Att. Prose.

of the human body, skin or flesh, οὔ σφι λίθος χρὼς οὐδὲ σίδηρος Il.4.510; καὶ γάρ θην τούτῳ τρωτὸς χρώς 21.568; χρῶτ' ἀπονιψαμένη Od.18.172; ἀκρότατον δ' ἄρ' ὀϊστὸς ἐπέγραψε χρόα Il.4.139; ταμέειν χρόα νηλέϊ χαλκῷ 13.501; λιλαιοU|ένη χροὸς ἆσαι, of a spear, 21.168; κακὰ χροΐ εἵματ' ἔχοντα Od.14.506; χρῷ πῦρ ὐπαδεδρόμακεν Sapph.2.10; μύροις χρῶτα λιπαίνων Anaxil.18.1 (anap.): esp. flesh, opp. bone, φθινύθει δ' ἀμφ' ὀστεόφι χρώς Od.16.145; οὐδέ τί οἱ χρὼς σήπεται Il.24.414, cf. 19.33 (which usage is said by Gal. to have been Ionic, 18(2).435, with reference to Hp.Fract.9); τὸ δέρμα τοῦ χρωτός LXX Le.13.11, etc.; τοῦ χρωτὸς ἥδιστον ἀπέπνει Aristox.Fr.Hist.84: generally, one's body, frame, Pi.P.1.55, A.Fr.192.6 (anap.); χριμφθῆναι χροΐ Id.Supp.790 (lyr.); στεῖλαί νυν ἀμφὶ χρωτὶ . . πέπλους E. Ba.821, cf. S.Tr.605: pl., διὰ τί . . οἱ χρῶτες ὄζουσι; Arist.Pr.877b21; also κατεδήσαντο . . τοὺς ὑγιεῖς χρῶτας, ὡς τραυματίαι D.H.9.50.

ἐν χροΐ, or ἐν χρῷ, close to the skin, ἐν χροΐ κείρειν to shave close, Hdt.4.175; ἐν χρῷ κεκαρμένοι X.HG1.7.8; ἐν χρῷ κουριῶντας Pherecr. 30:—metaph., to the quick, ξυρεῖ γὰρ ἐν χρῷ τοῦτο S.Aj.786; ἐν χρῷ παραπλεῖν sail past so as to shave or graze, Th.2.84; τὴν μάχην συνάψαι ἐν χρῷ to fight at close quarters, Plu.Thes.27; ἡ ἐν χρῷ συνουσία close acquaintance, Luc.Ind.3: c. gen., ἐν χρῷ τινος close to, hard by a person or thing, τοῦ θώρακος (v.l. σώματος) Plu.2.345a; τῆς γῆς ib. 925b, Luc.Herm.5: abs., ἐν χρῷ near at hand, Id.Hist.Conscr.24, al.; cf. EM313.53, Hsch.

the colour of the skin, complexion, μελαίνετο δὲ χρόα καλόν Il.5.354; τρέπεται χ. his colour changes, i. e. he turns pale, 13.279, cf. 17.733; ὠχρήσαντα χρόα Od.11.529; χρόα . . ἀμείβειν Parm.8.41; μεθίστη χρωτὸς . . φύσιν E. Alc.174; μεταλλακτῆρα πουλύπουν χροός Ion Trag.36; τί χρὼς τέτραπται; (paratrag.) Ar.Lys.127; φεῦγε δ' ἀπὸ χρώς Theocr.23.13; rare in Att. Prose, ἐπὶ τῷ χρωτὶ μέγα φρονεῖν X.Smp.4.54, cf. Oec.10.5: in Ion. Prose, of the colour of a finger, χροΐ δῆλα Pherecyd.Syr. ap.D.L.1.118 (v.l. χρωΐ, cf. Vorsokr.5i.44).

generally, colour, ἀμείβων χρῶτα πορφυρᾷ βαφῇ A.Pers.317; τὸν χρῶτα [μεταβάλλει] ὁ χαμαιλέων Arist.Mir.832b14; χρὼς αἵματος Orph.L.660.

Επίσης, μιας και το συγκεκριμένο επίγραμμα σαφώς εκπέμπει ερωτισμό, μετέφρασα το «μαζών» σε «βυζιών» αντί του σεμνότυφου, εν προκειμένω, «μαστών» που διάβασα στις πέντε από τις έξι μεταφράσεις που ανέφερα. Μόνο ο Γιάννης  Δάλλας (Ρουφίνου Ερωτικά Επιγράμματα) μεταφράζει «βυζιών» και μπράβο του!

Παραθέτω τρεις σημειώσεις, για το συγκεκριμένο επίγραμμα, από το βιβλίο «Τα επιγράμματα του Ρουφίνου» (Πρόλογος – Μετάφραση – Σχόλια: Τάσος Ρούσσος):

ἀργυρόπεζος: Το επίθετο με σημασία μεταφορική. Σημαίνει πόδια τόσο εκτυφλωτικά λευκά, που φαίνεται ότι λάμπουν σαν να είναι ασημένια.

χρύσεα μαζῶν . . .μῆλα: Το ίδιο ισχύει κι εδώ. Τα στήθη είναι κάτασπρα και γι’ αυτό δίνουν την εντύπωση ότι λάμπουν.

Εὐρώταν: Το γυναικείο όργανο. Η χρήση της λέξης μ’ αυτήν την σημασία είναι μοναδική.

Αυτές τις δύσκολες και περίεργες μέρες εύχομαι να είσαστε όλοι Καλά. Να προσέχετε, βεβαίως, αλλά κυρίως να έχετε τύχη αγαθή!

Φιλώ Σας (από μακριά γίνεται)!  

Ένα κλικ μακριά Izo Fitzroy και “Red Line”  (Live Studio Session):

19/03/2020