0978. Παύλος Σιλεντιάριος

Καλός και άγιος ο Ρουφίνος, επιγράμματα του οποίου ανεβάσαμε εδώ, εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ, αλλά όχι και ο μόνος άξιος στην Παλατινή Ανθολογία. Συνεχίζουμε, λοιπόν, με Παλατινή Ανθολογία μεν Παύλο Σιλεντιάριο δε. Η σχετική αναζήτηση στο Διαδίκτυο, για τον εν λόγω ποιητή, με οδήγησε στην Βικιπαίδεια (εδώ).   Ενώ κάποια, αμετάφραστα, επιγράμματά του υπάρχουν εδώ.

Για μία σύντομη περιγραφή αντιγράφω από τη σελίδα 99 του βιβλίου “500 ποιήματα από την ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ” του Ανδρέα Λεντάκη (δωρικός 1987):

“Έζησε στα χρόνια του Ιουστινιανού στην Κωνσταντινούπολη κι ανήκε στο αυλικό προσωπικό. Πιθανώς γιος του ποιητή Κύρου, γι αυτό και λέγεται Παύλος Κύρου. Στα τέλη της βασιλείας του Ιουστινιανού πήρε το αξίωμα του σιλεντιαρίου «ως επιστάτης της σιγής περί τον βασιλέα» που κατά σειράν ιεραρχίας ερχόταν μετά τους στρατηγούς. Σιλεντιάριοι είναι οι αρχαίοι σιγηταί. Μετά το σεισμό του 558 μ.Χ. ανανεώθηκε ο τρούλλος της Αγίας Σοφίας και το Γενάρη του 563 έγραψε μιαν «έκφραση» του ναού σ’ εξάμετρους στίχους που την απήγγειλε μπρος στον αυτοκράτορα και τους αυλικούς του. Είχε και χωριστό τμήμα για τον άμβωνα. Ήταν φίλος του Αγαθία που τον περιέλαβε στην Ανθολογία του. Στην Π.Α. σώζονται 78 επιγράμματά του που τα διακρίνει μεγάλη, χάρη, ηδυπάθεια κι ερωτισμός. «Είναι ύστερα από αιώνες» όπως γράφει χαρακτηριστικά ο R. Brassilach «ο συνεχιστής και κληρονόμος του πλέον θαυμάσιου Μελέαγρου. . . Μολονότι ασπάστηκε τον χριστιανισμό, εν τούτοις θεωρείται ο τελευταίος εθνικός ποιητής».”

Συμπληρωματικά, για το αξίωμα του “σιλεντιάριου”, παραθέτω το σχετικό λήμμα από τη σελίδα 911 του 11^ου τόμου της εγκυκλοπαίδειας ΠΑΠΥΡΟΣ – ΛΑΡΟΥΣ (Έκδοση 1964):

σιλεντιάριος ο ΑΜ· αξιωματούχος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας επιπεφορτισμένος με την τήρησιν της τάξεως κατά τας διαφόρους υποδοχάς.

-             (Βυζ.). Οι σιλεντιάριοι, ανώτεροι αυλικοί υπάλληλοι του Βυζαντίου της ιδιαιτέρας εμπιστοσύνης του αυτοκράτορος, ήσαν επιπεφορτισμένοι την τήρησιν της τάξεως και της ησυχίας εις τα ιδιαίτερα διαμερίσματα του αυτοκράτορος. Πολλάκις ανετίθεντο εις του σιλεντιαρίους σοβαραί στρατιωτικαί ή και διπλωματικαί αποστολαί. Εκαλούντο και ησυχοποιοί.

Από τα 78, λοιπόν, επιγράμματα του Παύλου Σιλεντιάριου επέλεξα το ακόλουθο:

Το οποίο ο Ανδρέας Λεντάκης, στο βιβλίο του, που αναφέραμε στη δεύτερη παράγραφο, μεταφράζει ως εξής:

Μεγάλα και ρουφηχτά τα φιλιά της Γαλάτειας, απαλά

Της Δημώς, η Δωρίδα δαγκώνει. Ποια πιο πολύ

    διεγείρουν;

Τ’ αυτιά ας μη γίνουν κριτές των φιλιών· μα

τα τρία στόματα θα γευτώ και την ψήφο θα ρίξω.

Έκανες λάθος καρδιά μου. Τ’ απαλά φιλιά της Δημώς

τάξερες από πριν και το μέλι των υγρών της χειλιών.

Μείνε σ’ αυτά· δίχως δίκη κερδίζει. Κι αν

κάποιος μ’ άλλην ευχαριστιέται, απ’ τη Δημώ

    δε θα με ξεχωρίσει.

Ένα κλικ μακριά η Χάρις Αλεξίου τραγουδά “Ένα Φιλί”, σε μουσική Γιώργου Ρους και στίχους του Νίκου Μωραΐτη:

21/09/2014