1077. . . .κοὐχ ἥκει

Εχθές, προσπαθώντας, ματαίως βεβαίως, να βάλω σε τάξη το, ηλεκτρονικό, σύμπαν του Η/Υ της Χ22 έπεσα πάνω σε ένα αρχείο, κατεβασμένο από το διαδίκτυο, με τίτλο ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΒΙΒΛΙΟ 5ο.DOCX.

Βεβαίως, ως συνήθως, δεν απλώς το είχα κατεβάσει αλλά και το δεόντως είχα περιποιηθεί. Πρόσθεσα αριθμούς σελίδων, πρόσεξα τη σελιδοποίηση και χρησιμοποίησα χρώμα και έντονη γραφή για τις επικεφαλίδες των επιγραμμάτων.

Έχω, το ομολογώ, ένα απίθανο ταλέντο να χάνω χρόνο για πράγματα τα οποία η πλειονότητα τα θεωρεί επουσιώδη (και μάλλον είναι). Κάπου, λοιπόν, την ιστορία με τις επικεφαλίδες δεν την είχα ολοκληρώσει και καταπιάστηκα να χρωματίζω και να “εντονοποιώ”.

Και όπως το έπραττα όλο και κάτι χάλαγε στη σελιδοποίηση (π.χ. επικεφαλίδες νέτες –σκέτες στο τέλος της σελίδας) και . . . πάλι απ’ την αρχή! Μιλάμε για 62 σελίδες και 310 επιγράμματα.

Όπως, λοιπόν, “έτρεχα” τα επιγράμματα ένα – ένα ξεχώρισα κάποια με σκοπό να τα ανεβάσω στο παρόν e-ημερολόγιο. Ένα από αυτά ήταν και το που ακολουθεί:

5.7 ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΟΥ

Λύχνε͵ σὲ γὰρ παρεοῦσα τρὶς ὤμοσεν Ἡράκλεια
ἥξειν κοὐχ ἥκει· λύχνε͵ σὺ δ΄͵ εἰ θεὸς εἶ͵
τὴν δολίην ἀπάμυνον· ὅταν φίλον ἔνδον ἔχουσα
παίζῃ͵ ἀποσβεσθεὶς μηκέτι φῶς πάρεχε.

Σήμερα καταπιάστηκα να το μεταφράσω, δίχως τα “χαρτιά” μου και μια σύνδεση στο διαδίκτυο που σερνότανε. Δεν κατάφερα να βρω καμία ερμηνεία για το “παρεοῦσα” ή / και για το “ἀπάμυνον” που ήταν οι δύο λέξεις που, κυρίως, με δυσκόλευαν. Για την πρώτη υποψιαζόμουν, βεβαίως, το “παρούσα” ενώ για τη δεύτερη, πέραν της αρνητικής της, προφανώς, έννοιας δεν είχα ιδέα.

Βρήκα, ωστόσο, μια μετάφραση του επιγράμματος στα Αγγλικά. Την ακόλουθη:

Lamp, Heraclea swore by you three times in your presence that

she would come, and she hasn’t come. Lamp, if you are a god,

punish the deceitful girl: whenever she has a lover inside, playing,

go out, and provide them no more light.

Από την μετάφραση αυτή βεβαιώθηκα για την μετάφραση του “παρεοῦσα” ως “παρούσα” και δανείστηκα το “τιμώρησε” για το “ἀπάμυνον”.

Κατάληξα, λοιπόν, στην πιο κάτω μετάφραση:

Λύχνε, μπροστά σου τρεις φορές ορκίστηκε η Ηράκλεια ότι θα έλθει και δεν ήλθε∙ λύχνε, εσύ, αν είσαι θεός την άτιμη τιμώρησε∙ όταν εραστή έχει μέσα και παίζει,

αποσβήσου και μην παρέχεις πλέον φως.

Για να μην μείνετε όμως με αυτή μου την, έτσι κι αλλιώς, ερασιτεχνική μετάφραση παραθέτω, και αυτή:

Λύχνε, τρεις φορές η Ηράκλεια εδώ μπροστά σου ορκίστηκε

ότι θα έρθει και δεν ήρθε. Λύχνε, αν είσαι εσύ θεός

την πανούργα εμπόδισε· όταν μέσα στο σπίτι με εραστή

ερωτοτροπεί, σβήσε και μην φωτίζεις πια.

Μετάφραση από το εξαιρετικό βιβλίο του Ιωάννη Σ. Νάστου “ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΟΥ ΤΟΥ ΣΑΜΙΟΥ - ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ” (Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, 2006, ISBN: 960-7970-30-6).

Να σημειωθεί ότι τη μετάφραση, στη σελίδα 91, ακολουθούν 11 σελίδες φιλολογικών σχολίων, μέχρι τη σελίδα 102!

Όσο για το “παρεοῦσα”, και όπως αναφέρεται στα πιο πάνω σχόλια, αυτό αποτελεί επικό τύπο μετοχής του “πάρειμι” (ειμί) και έχει εγείρει πολλές αμφισβητήσεις για τη θέση του στο συγκεκριμένο επίγραμμα.

Για όσους, τώρα, τα καταφέρανε και φτάσανε μέχρι εδώ, και με τις ευκολίες του διαδικτύου, έχουμε:

Πληροφορίες για τον Ασκληπιάδου: εδώ.

Για την Παλατινή Ανθολογία (ΠΑ): εδώ.

Το όλον των εγγραφών του παρόντος για την ΠΑ: εδώ.

Να είσαστε Καλά!

Ένα κλικ μακριά Σταύρος Λάντσιας και “Το Ποτάμι Του Χρόνου”:

21/09/2016