Τρίτη 30 Μαρτίου 2010

0696. Easy Listening και Metropolis



Απορία πρώτη: Πώς μεταφράζεται ο όρος “Easy listening” στα Ελληνικά; “Μουσική εύκολης ακρόασης”; Αν και αποδίδει την ουσία ακούγεται αστείο. Ας το αφήσουμε, λοιπόν, “Easy Listening” και μιας και η παγκόσμια γλώσσα, αν υπάρχει, δεν μπορεί παρά να έχει μια γερή δόση Αγγλικών οι περισσότεροι θα καταλάβουν. Μεταφράζω, πρόχειρα, το σχετικό λήμμα της Wikipedia και κρατώ συνδέσμους και παραπομπές του αρχικού κειμένου.

Η μουσική Easy Listening αποτελεί μια μορφή της ποπ μουσικής (popular music) και του ραδιοφωνικών εκπομπών που εμφανίστηκαν στα μέσα του 20 αιώνα σαν εξέλιξη της μουσικής swing και big band και συνδέεται με την “Όμορφη”΄(!;) και την ελαφρά μουσική (Beautiful music και Light music). Η μουσική Easy Listening χαρακτηρίζεται από μελωδίες που είναι απλές και απομνημονεύονται εύκολα, από ήπια και χαλαρωτικά τραγούδια και, περιστασιακά, από ρυθμούς (rhythms) που είναι κατάλληλοι για να χορεύουν ζευγάρια.

Στο είδος περιλαμβάνονται και ορχηστρικές φόρμες (στις οποίες συχνά χρησιμοποιούνται όργανα όπως το Χάμοντ, το Βιολί ή το Γιουκαλίλι - Hammond Organ, violin ή ukulele)· και φωνητικές φόρμες με pop τραγουδιστές / τραγουδίστριες και κάποιους εξωτικούς (exotica) καλλιτέχνες.

Η μουσική Easy listening είναι όμοια με αυτή που αποκαλείται lounge music (Μουσική Αιθουσών Ξενοδοχείων, μια προχειρότατη και εξίσου αδόκιμη μετάφραση του όρου), αλλά η μουσική lounge είναι περισσότερο προσανατολισμένη προς τη μουσική jazz και περισσότερο εξαρτημένη από μουσικούς αυτοσχεδιασμούς (improvisation) από ότι η Easy Listening. H μουσική Easy Listening συνήθως ενορχηστρώνεται από κάποιον ενορχηστρωτή (arranger) μάλλον, παρά παίζεται με αυτοσχεδιασμούς από ένα μικρό σύνολο.

Η μουσική Easy listening αναφέρεται επίσης μερικές φορές σαν “μουσική διάθεσης” (mood music) ή “μουσική ανελκυστήρων” (elevator music ή lift music στη Βρετανία). Ο όρος muzak χρησιμοποιείται επίσης περιστασιακά σαν ένα (συνήθως μειωτικό) συνώνυμο για τη μουσική, αλλά αυτό είναι λανθασμένο καθώς ο όρος αυτός αναφέρεται ειδικά στη μουσική που παράγεται και προγραμματίζεται για ακρόαση σε δημόσιους χώρους από την Εταιρεία Muzak και δεν αποτελεί ένα καθεαυτό μουσικό είδος.
 
Ο όρος Easy Listening εφαρμόζεται συχνά λανθασμένα σε άλλα είδη μουσικής όπως soft rock, smooth jazz, ambient music ή new age music. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ορισμός του είδους είναι σχετικά ευρύς.

Τα περιοδικά Billboard και Record World κατηγοριοποιούν τους δίσκους (singles) Easy Listening σε ανεξάρτητες λίστες. Συνήθως περιλαμβάνουν 40 θέσεις και συνεκτιμώνται ραδιοφωνικές μεταδόσεις από σταθμούς όπως ο WNEW, στη Νέα Υόρκη, και ο KMPC στο Λος Άντζελες. Το Record World ξεκίνησε τις λίστες του την 1/29/67 και κατάργησε αυτές τις λίστες στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Η λίστα Easy Listening του Billboard μετασχηματίστηκε σε αυτή του “adult contemporary chart” το 1979 και συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Η “Όμορφη” μουσική (Beautiful music) αποτελεί υποσύνολο της Easy Listening εφόσον, σαν ραδιοφωνικό είδος, έχει αυστηρά προκαθορισμένα πρότυπα (standards) ενορχήστρωσης (π.χ. λίγο ή καθόλου σαξόφωνο saxophones) και περιορισμούς για το πόσα κομμάτια με φωνή μπορούν να ακουστούν σε μία ώρα. Μερικές φορές αποκαλείται Νοσταλγική μουσική (Nostalgia music). Συχνά δημοφιλή τραγούδια των δεκαετιών του 1960 και του 1970 ξαναενορχηστρωνόντουσαν και γινόντουσαν ειδικές ραδιοφωνικές παραγωγές κατά τη διάρκεια της μεγάλης δημοτικότητας του είδους. Το ραδιοφωνικό είδος Easy Listening έχει γενικώς, άλλα όχι πλήρως, αντικατασταθεί από το είδος soft adult contemporary.[1]

Αν και τα πιο πάνω δεν είναι και ιδιαίτερα κολακευτικά, θα έλεγα, για το είδος αυτό θεωρώ ότι πρόκειται, κατά βάση, για μουσική που μπορεί να προσφέρει πολλά στους ταραγμένους καιρούς μας. Πρόκειται για μουσική με ξεκάθαρη μελωδική γραμμή και όγκο που χαλαρώνει και ευχαριστεί. Με μια μικρή προσπάθεια μπορεί να βρει κανείς στο διαδίκτυο εκατοντάδες άλμπουμ Easy Listening μουσικής. Υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος εξαιρετικών ενορχηστρωτών και ορχηστρών. Δικοί μου αγαπημένοι οι Paul Mauriat, Raymond Lefevre, Frank Chacksfield και άλλοι αρκετοί.

Το δύσκολο είναι ότι οι δίσκοι τους είναι εξαιρετικά δυσεύρετοι στη χώρα μας (και για μερικούς και διεθνώς). Raymond Lefevre, για παράδειγμα και στην Ελλάδα, δεν υπάρχει ούτε για δείγμα.

Εχθές, πάντως, είχα μια εξαιρετικά ευχάριστη έκπληξη στο δισκοπωλείο Metropolis. Υπήρχε μια ολόκληρη σειρά δίσκων του είδους με τίτλο: Original Easy Listening Music Masterpieces της Εταιρείας Music Box. Η ποικιλία είναι αρκετά μεγάλη και τα CD κοστίζουν 9,40 ευρώ τα μονά και 11,60 ευρώ τα διπλά. Τα CD έχουν χαρτονένια εξώφυλλα, αισθητικής δεκαετιών του 50 και 60, και ατυχώς καμία επιπρόσθετη πληροφορία πέραν των τίτλων των τραγουδιών και των συνθετών τους. Πληροφορίες για τους δίσκους αυτούς μπορείτε να βρείτε εδώ (αν και η συλλογή του Metropolis μπορεί να είναι διαφορετική).

Προσωπικά ξεκίνησα με το διπλό CD “Soft nights and sweet music” του George Melachrino και τα μονά “Tenderly” του Percy Faith και “Moonlight in Vermont” του Stanley Black. Οι δυο πρώτοι μου ήταν γνωστοί και αρεστοί, τον τελευταίο ομολογώ ότι δεν τον γνώριζα και μοιάζει καλός. Θα συνεχίσω, βεβαίως (πρώτα ο Θεός την Πέμπτη πάμε για 3 – 4 CD ακόμη).

Μια λίστα με αξιόλογους ενορχηστρωτές και ορχήστρες του είδους μπορείτε να βρείτε εδώ.

Από εμένα ευχές για ένα Καλό βράδυ και μια προτροπή (για όσους τη χρειάζονται): Ακούτε μουσική Easy Listening! Χαλαρώνει και κάνει Καλό!

Τι ακούγεται: Claude Ciari – La Playa.





30/03/2010

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου