Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

0734. Κωνσταντίνος Τσάτσος - Αφορισμοί και Διαλογισμοί












Συνεχίζω την ανάγνωση της Ιστορίας του Ευρωπαϊκού Πνεύματος του Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Εχθές ολοκλήρωσα την ανάγνωση του δέκατου πέμπτου τόμου και μου μένουν ακόμα έξη τόμοι για να ολοκληρώσω την ανάγνωση του έργου. Ελπίζω να τα καταφέρω. Είναι στις σελίδες της ιστορίας αυτής που συνάντησα αρκετές φορές το όνομα του Κωνσταντίνου Τσάτσου. Ένα όνομα που, βεβαίως, γνώριζα τόσο από τις σελίδες των Δοκιμών του Σεφέρη (Α' Τόμος - Διάλογος Πάνω Στην Ποίηση) όσο και από την ιστορία του στην πολιτική (και όχι μόνο). Την Τετάρτη, λοιπόν, 27 Οκτωβρίου 2010 είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ το Βιβλιοπωλείο της Εστίας (επί της Σόλωνος) στο υπόγειο του οποίου ξεφύλλισα τους τρεις, από τους τέσσερις, τόμους, ή "σειρές" αν προτιμάτε, των "Αφορισμών Και Διαλογισμών" του Κωνσταντίνου Τσάτσου. Επέλεξα να ξεκινήσω από τον τέταρτο με ένα αντίτυπο του οποίου και αποχώρισα από το βιβλιοπωλείο. Το διαβάζω, δεν τολμώ να γράψω ότι το μελετώ, και το βρίσκω εξαιρετικό. Μερικές φορές με ξενίζει η γλώσσα ή κάποιες εκφράσεις αλλά αυτό λειτουργεί περισσότερο θετικά παρά αρνητικά. Υπάρχουν ακόμα και άγνωστες λέξεις την σημασία των οποίων είμαι προθυμότατος, ως συνήθως, να αναζητήσω σε λεξικά και, πλέον, στο διαδίκτυο. Θα παραθέσω, στη συνέχεια, κάποια αποσπάσματα από το αντίτυπο του βιβλίου που απέκτησα αλλά προηγουμένως θα ήθελα να σας μεταφέρω ένα σχετικό απόσπασμα από τον όγδοο τόμο της Ιστορίας του Ευρωπαϊκού Πνεύματος. Από τη σελίδα 291, λοιπόν, του τόμου αυτού αντιγράφω:

Η ελεύθερη σκέψη, στη μορφή των "αποφθεγμάτων" ("αφορισμών") ανέβηκε με τον Λαροσφουκώ σε υψηλό λογοτεχνικό είδος. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος - στον πρόλογο της "Δεύτερης σειράς" (1968) των "Αφορισμών και Διαλογισμών" του - λέει:


"Ο αφορισμός είναι ένα ιδιαίτερο είδος σκέψης που διαπλάσσει και ένα ιδιαίτερο είδος έκφρασης, όπως η σπίθα είναι ένα ιδιαίτερο είδος φωτιάς. Πρέπει να είναι κάτι ολόκληρο στη συντομία του. Κάτι σύντομο που ανοίγει μακριές προοπτικές. Κάτι πυκνό και αυστηρό χωρίς να είναι στεγνό. Μια έκκληση στη σκέψη του άλλου, μια κρούση, ένα λογοτεχνικό είδος. Ο αφορισμός είναι ένα φιλοσοφικό επίγραμμα. Είναι ένα φιλοσοφικό ρητό , αλλά πιο εκτεταμένο, πιο αναλυμένο. Κάτι μεταξύ του "ρητού" και του συνεχούς λόγου. . . Τον βρίσκουμε στην εντελέστερη μορφή του στη Παλαιά Διαθήκη, στις Παροιμίες, στον Εκκλησιαστή, στη Σοφία Σολομώντος και εν μέρει στη Σοφία Σειράχ. Τον βρίσκουμε στον Λάο-Τσε, που με αφορισμούς μόνο εκφράσθηκε. Τα ρητά που αποδίδονται στους Επτά Σοφούς είναι και αυτά σύντομοι αφορισμοί. Πολλά από τα αποσπάσματα των Προσωκρατικών είναι επίσης καθαροί αφορισμοί. Αλλά δεν γράφηκαν ως αφορισμοί. Είναι φράσεις που ανήκαν σε μεγάλες συλλογιστικές συνέχειες. Η αφοριστική τους όμως μορφή ίσως βοήθησε να διασωθούνε σε μεταγενέστερα έργα. Απευθείας αφορισμούς έγραψαν εποχές πιο κουρασμένες, όπως η δική μας. Από τα σωζόμενα έργα ξεχωρίζω το "Εγχειρίδιο" του Επίκτητου, που ίσως να πήρε από τον Αρριανό την αφοριστική του μορφή και τα "Εις Εαυτόν" του Μάρκου Αυρηλίου. Δεν θα έπρεπε τέλος να θεωρήσουμε, κατά τη μορφή τους, αφορισμούς πολλούς από τους λόγους του Ιησού Χριστού"


Παραθέτω στη συνέχεια, και όπως πιο πάνω έγραψα, αποσπάσματα από την Τέταρτη Σειρά των "Αφορισμών και Διαλογισμών" του Κωνσταντίνου Τσάτσου (διατηρώντας την ορθογραφία του συγγραφέα). Πόσα; Όσα αντέξω! Ιδού:
 

Μόνο όποιος έχει οριστικά αποδεχθή τη στέρηση, την κάθε στέρηση, ακόμα και της ζωής, είναι άξιος κάτι να απαιτήση.
 

Όποιος δεν κατάλαβε την τιμή του να μη σε τιμά κανείς, αν και είσαι άξιος να σε τιμούνε όλοι, δεν είναι άξιος αυτής της τιμής.
 

Ν' αγαπάς τους δυστυχούντας είναι κοινή υπόθεση. Ν' αγαπάς τους ευτυχούντας αυτό δείχνει γνήσια αγάπη.
 

Θεέ μου, κάνε με αρκετά δίκαιο, ώστε να συγχωρώ κάποτε και τον εαυτό μου!
 

. . . Το ξέρω αυτό και όμως επιμένω. Είναι τέτοια η απόλαυση της γνώσης, τέτοια η δίψα για την καθαρή στόχαση και για τον αισθητικό λόγο, που δεν μπορώ να τα στερηθώ ούτε για μια μέρα. Και ότι αυτό είναι αμάρτημα, είναι φανερό.

Όταν είμαι μόνος μου, είμαι τουλάχιστον με τον εαυτό μου. Όταν δεν είμαι μόνος μου, δεν είμαι με κανέναν.
 

Το μέτρο της ευφυίας σου ορίζει και το μέτρο της μοναξιάς σου.
 

. . . Δεν αισθάνομαι την επίβλεψη του Θεού. Ένα σημείο μέσα στο άπειρο, αισθάνομαι απόλυτα μόνος. Κατά τη μοίρα δούλος, κατά τη σκέψη ελεύθερος.
 

. . . όταν σκεφθής πως μέσα σε εκατό ανθρώπους δύσκολα βρίσκεται έστω και ένας που να αξίζη να τον πλησιάσης και ότι είναι πιθανό μέσα σε εκατό βιβλία να βρης και δέκα που να αξίζουν, δεν είναι πιο ευεργετική, για την ψυχή και για το πνεύμα, η συναναστροφή των βιβλίων παρά των ανθρώπων;
 

Η μάταιη σκέψη, η μάταιη αγωνία καταντάει κάποτε τόσο κοπιαστική, που η τρέλλα να μου φαντάζη καταφύγιο. Η φρόνηση είναι μια επώδυνη συγκράτηση. Το ξώφρενο το ξέσπασμα ξεκουράζει.
 

Η τρέλλα είναι χαντάκι στο δρόμο των στοχασμών. Σε μια στιγμή κούρασης κινδυνεύεις να πέσεις μέσα. Αν τόσο λίγοι είναι οι τρελλοί, είναι που οι πιο πολλοί ζουν αστόχαστα, χωρίς συνείδηση. Υπάρχουν βέβαια και οι τρελλοί από βιολογική αιτία. Εδώ όμως μιλώ για τους πολλούς τρελλούς από καθαρή ανάλωση της σκέψης, για τους τρελλούς, που η εγκεφαλική τους φθορά οφείλεται μοναδικά στο ίδιο το πνεύμα.
 

. . . Γίνομαι, χωρίς καμμιά ψυχική αντίσταση, ψυχρότατα δίκαιος, καθαρώτατα αντικειμενικός. . .
 

Μιλάν για τις ζωντανές ψυχές των πεθαμένων. Εγώ μιλώ για τις νεκρές ζωές των ζωντανών.
 

Προχθές καθώς πήγαινα, σκυφτός και αφηρημένος, στη γωνιά του δρόμου συναντήθηκα τυχαία με τον εαυτό μου και τον βρήκα πολύ αλλαγμένο.
 

Φιλόδοξος είμαι. Αλλά δεν θέλησα ποτέ να καταβάλω τους πρόσθετους κόπους που χρειάζονται για την ανάδειξή μου. Είχα πάντα το πάθος της ουσίας και είχα πλήθος ουσία να επεξεργασθώ. Δεν μου έμεινε καιρός για τεχνάσματα.
 

Όταν διατυπώσω μια γνώμη, τίποτα δεν με εμβάλλει περισσότερο σε ανησυχίες από τον έπαινο των ανάξιων και τίποτα δεν με ενισχύει περισσότερο από των ανάξιων τις λοιδορίες.
 

Τίποτα δεν πλουτίζει το θρησκευτικό συναίσθημα, τίποτα δεν εξευγενίζει τον ερωτικό δεσμό όσο η τέχνη, η τέχνη που σκοπό της έχει την τέχνη και όχι τον θρησκευτικό προσηλυτισμό ή το κέντρισμα του ερωτισμού. . .
 

. . . Χρειάζεται η μεγαλοφυία του Σοφοκλή και του Γκαίτε για να αντλήσης, μέσα στο φως του λόγου, χαρές και ομορφιές μεγαλείτερες ακόμα και από αυτές που σπάταλα προσφέρει στους μικρότερους το σκοτάδι.
 

Άλλο είναι να εκφράζης την εποχή σου και άλλο να εκφράζης τη μόδα της εποχής σου.
 

. . . Ούτε ο υπαρξισμός, ούτε ο σουρρεαλισμός ευθύνονται για όλες τις αθλιότητες που γράφονται εν ονόματί τους.
 

. . . Τους νόμους της μόδας εφαρμόζουν στις μεγάλες τέχνες μόνο όσοι τις μεγάλες τέχνες τις κατεβάζουν στο επίπεδο της μόδας.
 

Το μέτρο του πολιτισμού ενός έθνους είναι ανάλογο με το μέτρο καλλιέργειας της γλώσσας του.
 

Η γλώσσα δεν αποτελείται από απλές λέξεις, αποτελείται από νοήματα εναποτεθειμένα σε λέξεις, τα όρια των λέξεων, είναι τα όρια των νοημάτων της.
 

Έχομε μόνο τόσα νοήματα, όσο μπορούμε να εκφράσωμε με τη γλώσσα μας, και είναι τόσο ακριβή, όσο και η ακρίβεια των λέξεων της.

Αφτά και . . . Καλό, Χρυσό Νοέμβριο!



31/10/2010

Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010

0733. Σην Χάριν



ΔΕΞΟΥ

Στις άκρες στα δαχτύλια μου
Τον ουρανό κρατώ
Κι αν δεν μου πεις το σ' αγαπώ
Τον πιάνω και τον σπω

                                                25.11.1975




26/10/2010

Πέμπτη 21 Οκτωβρίου 2010

0732. Αλίευμα





Αχόρταγος ήμουν ύστερ’ από χίλια φιλιά
και έπρεπε στο τέλος, μ’ ένα μοναδικό να χωρίσω.

Γκαίτε


Ένα κλικ μακριά: Salvatore Adamo και “J'aime une fleur”.

21/10/2010

Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010

0731. Σαραντάκος / Επίκουρος / Οινόανδα


Πριν από λίγες μέρες, την Παρασκευή, 8 Οκτωβρίου 2010, συγκεκριμένα, ολοκλήρωσα την ανάγνωση του βιβλίου “Τι Μας Έμαθαν Επιτέλους οι αρχαίοι Έλληνες;” του Δημήτρη Σαραντάκου. [ISBN: 978-960-235-790-3, Εκδόσεις “Γνώση”, 271 σελίδες, κόστος 6,93 ευρώ, στο βιβλιοπωλείο “Πρωτοπορία”].

Πρόκειται για ένα καλογραμμένο, ευανάγνωστο βιβλίο στο οποίο δίνεται, συνοπτικά, μια μάλλον ικανοποιητική απάντηση στο ερώτημα του τίτλου. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για “εισαγωγικό” βιβλίο το οποίο ωστόσο αποτελεί μια καλή αφετηρία για περαιτέρω ψάξιμο και ανάγνωση βιβλίων. Στο βιβλίο υπάρχει παράρτημα στο οποίο περιέχονται “Παραπομπές και Σχόλια” (από ένα σημείο και πέρα παύει η αντιστοίχιση αριθμού στο κείμενο και αριθμού παραπομπής – θέλει λίγο ψάξιμο το πράγμα) και “Βιβλιογραφία”.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου μπορούμε να διαβάσουμε:

[...] Αν το βιβλίο αυτό είναι επικεντρωμένο στην αρχαία ελληνική σκέψη και πολιτιστική κληρονομιά, αυτό οφείλεται στην πεποίθησή μου πως ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο επίκαιρη και τόσο ζωτική η ανάγκη να μάθουμε τι μας είπαν επιτέλους οι αρχαίοι Έλληνες, να γνωρίσουμε τη διαύγεια, την τόλμη, τη μετριοπάθεια και τη ευθύτητα της αρχαίας ελληνικής σκέψης. Αν κατανοήσουμε τα διδάγματα αυτά της αρχαίας Ελλάδας, ίσως να λευτερωθούμε από τρεις δυνάστες που κατατρύχουν σήμερα την ύπαρξη μας: τον φόβο, την προκατάληψη και την ασκήμια.
 

Δημήτρης Σαραντάκος

Εκείνο που μου έκανε εντύπωση στο βιβλίο αυτό ήταν το Κεφάλαιο το αφιερωμένο στον Επίκουρο. Διαπίστωσα, με λίγα λόγια, ότι . . . είμαι οπαδός του! Ο άνθρωπος θα πρέπει να ήταν καταπληκτικός. Ο Επίκουρος, λοιπόν, όπως μας λέει ο κ. Σαραντάκος, θέλησε να απελευθερώσει τον άνθρωπο από τους φόβους του “όχι με κούφιες παρηγοριές και ψεύτικες ελπίδες, αλλά βοηθώντας τον να δει τη ζωή του από τη δική του σκοπιά, να γνωρίσει τον εαυτό του και την πραγματική φύση των πραγμάτων, να απολαύσει τις απλές χαρές της ζωής και να κερδίσει έτσι τελικά την εσωτερική γαλήνη και ηρεμία. Και όπως φαίνεται το πέτυχε”.

Ο Επίκουρος πρέσβευε τη φιλοσοφία της ηδονής αλλά:

“Με τον όρο αυτόν (δηλαδή: ηδονή) που συνέβαλε στη συστηματική δυσφήμιση του ίδιου και της φιλοσοφίας του ο Επίκουρος δεν εννοούσε την ακόλαστη κραιπάλη ή τον ράθυμο ευδαιμονισμό. Εννοούσε την απαλλαγή από περιττές ανάγκες, την απελευθέρωση από κάθε είδους φόβο, την ανάπτυξη δεσμών φιλίας και αλληλοσεβασμού μεταξύ των ανθρώπων ώστε τελικά η ζωή τους να κυλά απλή, γαλήνια και ευτυχισμένη”.

Οι βασικές αρχές της διδασκαλίας του είναι:

- Με τον θάνατο έρχεται το τέλος, όχι μόνο του σώματος, αλλά και της ψυχής.

- Οι θεοί δεν επιβραβεύουν ούτε τιμωρούν τους ανθρώπους.

- Το σύμπαν είναι άπειρο και αιώνιο.

- Τα γενόμενα στον κόσμο συμβαίνουν, τελικά, με βάση τις κινήσεις και τις αλληλεπιδράσεις των ατόμων που διακινούνται στον κενό χώρο.

. . . τη διδασκαλία όσο και την προσωπική ζωή του Επίκουρου και των μαθητών του τις χαρακτήριζε η υψηλή πνευματικότητα και η σχεδόν ασκητική λιτότητα.

Το 1844 ανακαλύφθηκε από δύο γάλλους αρχαιολόγους στην Ιωνία η μεγάλη επιγραφή του Επικούρειου Διογένη Οινοανδέα, το μεγαλειώδες φιλοσοφικό μνημείο της ανθρωπότητας. Ο εν λόγω Διογένης, φιλόσοφος του δεύτερου μ.Χ. αιώνα, μας άφησε ένα “πέτρινο” βιβλίο με τη μορφή μια τεράστιας επιγραφής που έβαλε να χαράξουν σε ένα τοίχο, μήκους περίπου 100 μέτρων και ύψους 2 μέτρων, στην κεντρική πλατεία των Οινοάνδων. Στην επιγραφή αυτή αναπτύσσεται η επικούρεια κοσμοθεωρία.

Οι λεβέντες, ως συνήθως, Χριστιανοί, βεβαίως:

“. . . επίμονα δυσφήμισαν το όνομα και τη διδασκαλία του (του Επίκουρου), και όταν πήραν την εξουσία, κατέστρεψαν συστηματικά το έργο του και τελικά εξόντωσαν τους τελευταίους Επικούρειους στα σφαγεία της Σκυθόπολης”.


Ένα κλικ μακριά: Γιώργος Χατζηνάσιος και “Το Αγκίστρι”.


17/10/2010

Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2010

0730. ΒιβλιοΣειρές

Την Παρασκευή, 1/10, ολοκληρώθηκε η σειρά “Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος” του Παναγιώτη Κανελλόπουλου στην ειδική έκδοση για την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ. Τελικά η “προσευχή” μου εισακούστηκε και ο εικοστός δεύτερος και τελευταίος τόμος περιέχει ένα “γενικό ευρετήριο” 720 σελίδων. Ευρετήριο το οποίο περιλαμβάνει “Ελληνικό Ευρετήριο Ονομάτων” (σελίδες 9 – 439) και “Λατινικό Ευρετήριο Ονομάτων” (σελίδες 443 – 720). Θεωρώ την ύπαρξη των ευρετηρίων αυτών εντελώς απαραίτητη για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του καταπληκτικού αυτού, από κάθε άποψη, έργου. Ήδη έχω διαβάσει τους δεκατρείς πρώτους τόμους και εχθές ξεκίνησα τον δέκατο τέταρτο τόμο διαβάζοντας (πάντοτε με συντροφιά το Faber μηχανικό μου μολύβι) το πρώτο κεφάλαιο (το εκατοστό πεντηκοστό όγδοο κεφάλαιο στη σειρά).

Οι 22 τόμοι που απαρτίζουν τη σειρά είναι:

1. Από τον Αυγουστίνο ως τον Φραγκίσκο της Ασσίζης.
2. Από τον Δάντη ως τον Ιωάννη Κατακουζηνό.
3. Από τον Μανουήλ Χρυσολωρά ως τον Ραφαήλ.
4. Από τον Μιχαήλ Άγγελο ως τον Μακιαβέλλι.
5. Από τον Λούθηρο ως τον Μονταίνιο.
6. Από τον Ιγνάτιο Λογιόλα ως τη Μαρία Στούαρτ.
7. Από τον Ουίλλιαμ Σαίξπηρ ως τον Τζων Μίλτον.
8. Από τον καρδινάλιο Ρισελιέ ως τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ.
9. Από τον Βολταίρο ως την Τζέην Ώστεν.
10. Από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο ως τον Κλόπστοκ.
11. Από τον Βίνκελμαν ως τον Μότσαρτ.
12. Από τον Ζαν - Ζακ Ρουσσώ ως τη Γαλλική Επανάσταση.
13. Η Γαλλική Επανάσταση και οι πρωταγωνιστές της.
14. Από τον Άνταμ Σμιθ ως τον Γκαίτε.
15. Από τον Μπετόβεν ως τον Ναπολέοντα.
16. Από τον Σατωμπριάν ως τον Σίνκελ.
17. Από τον Γκόγια ως τον Ουώλτερ Σκωτ.
18. Ο Λόρδος Μπάιρον και ο Φιλελληνισμός.
19. Ο Πούσκιν και η χρυσή εποχή της ρωσικής τέχνης.
20. Από τον Ούγκο Φόσκολο ως τον Σούμπερτ
21. Από τον Καντ ως τον Σοπενχάουερ.
22. Γενικό ευρετήριο.

Οι είκοσι δύο αυτοί τόμοι έχουν συνολικά 10.780 σελίδες και κοστίζουν 22x5,5 ευρώ/τόμο=121 ευρώ. Με μια απλή διαίρεση προκύπτει το μέγεθος των 89,09 σελίδων/ευρώ για τη συγκεκριμένη σειρά. Καθόλου άσχημα, δηλαδή, για τέτοιες σελίδες.

Την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε και η σειρά “Βυζαντινοί Αυτοκράτορες”, έκδοση της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ, με κυκλοφορία ενός τόμου, κάθε Πέμπτη, με κόστος, και πάλι, 5,5 ευρώ/τόμο. Η σειρά ολοκληρώθηκε σε δέκα οκτώ τόμους. Στη σειρά με τράβηξε κυρίως ο συγγραφέας Κώστας Κυριαζής τον οποίο θεωρώ εξαιρετικό στο είδος της μυθιστορηματικής βιογραφίας και το όνομα του οποίου εμφανίζεται στους εννιά από τους δεκαοκτώ τόμους της σειράς. Το συνολικό πλήθος σελίδων της σειράς φτάνει στον αριθμό 6.076 και το κόστος της στα 18x5,5 ευρώ/τόμο=99 ευρώ ή 61,37 σελίδες/ευρώ. 


Οι δέκα οκτώ τόμοι που απαρτίζουν τη σειρά, κατά τίτλο και συγγραφέα, είναι:

1. Κωνσταντίνος Ο Μέγας Εν Τούτω Νίκα - Κώστας Δ. Κυριαζής 

2. Ιουλιανός Ο Παραβάτης Ο Γιος Του Ήλιου - Τάσος Αθανασιάδης
3. Κόμης Βελισάριος Ο Θρυλικός Στρατηγός Του Ιουστινιανού - Ρόμπερτ Γκρέϊβς
4. Η Θεοδώρα Η Αυτοκράτειρα Του Βυζάντιου - Κάρολος Ντηλ
5. Ηράκλειος - Κώστας Δ. Κυριαζής
6. Ειρήνη Η Αθηναία - Ιωάννα Μπουκουβάλα - Αναγνώστου
7. Θεοφανώ Η Εστεμμένη Φόνισσα - Κώστας Δ. Κυριαζής
8. Ο Αυτοκράτωρ Ιωάννης Τσιμισκής Και Η Βυζαντινή Εποποιία - Γουσταύος Σλουμπερζέ
9. Βασίλειος Ο Βουλγαροκτόνος - Κώστας Δ. Κυριαζής
10. Ρωμανός Ο Δ' Διογενής - Κώστας Δ. Κυριαζής
11. Αλεξιάς - Τόμος Α' - Άννα Κομνηνή
12. Αλεξιάς - Τόμος Β' - Άννα Κομνηνή
13. Αγνή Η Φράγκα Οι Τελευταίοι Κομνηνοί Τόμος Α' - Κώστας Δ. Κυριαζής
14. Αγνή Η Φράγκα Οι Τελευταίοι Κομνηνοί Τόμος Β' - Κώστας Δ. Κυριαζής
15. Ο Αυτοκράτορας Θεόδωρος Α' Κομνηνός Λάσκαρις - Ηλίας Γιαρένης
16. Ιωάννης Καντακουζηνός Ο Απρόθυμος Αυτοκράτορας - Ντόναλντ Νίκολ
17. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Α' Τόμος - Κώστας Δ. Κυριαζής
18. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Β' Τόμος - Κώστας Δ. Κυριαζής

Την Πέμπτη, 19 Αυγούστου 2010, ολοκληρώθηκε και η σειρά ΝΟΜΠΕΛ των εκδοτικών οίκων Καστανιώτη – FAQ με κυκλοφορία ενός τόμου κάθε Πέμπτη και κόστος 5,9 ευρώ/τόμο (2,90 ευρώ, τιμή γνωριμίας, για τον πρώτο τόμο). Τα περισσότερα έργα μού ήταν, ομολογώ, άγνωστα. Κάθε τόμος συνοδευόταν, μια – δυο φορές εκ των υστέρων, από ένα “φυλλάδιο”, του οίκου FAQ, με βιογραφικά στοιχεία, άρθρα και άλλες πληροφορίες για τον συγγραφέα του τόμου. Φυλλάδια από οκτώ έως 32 σελίδες με κάποια, ολιγάριθμα ευτυχώς, μόνο και μόνο “για να βγει η υποχρέωση”. Η σειρά ολοκληρώθηκε σε είκοσι τέσσερις τόμους με συνολικό κόστος 2,90 + 5,9x23 ευρώ/τόμο=138,60 ευρώ. Το σύνολο των σελίδων των τόμων της σειράς ήταν 5.252 και η γνωστή, πλέον, διαίρεση δίνει 37,89 σελίδες/ευρώ.

Οι είκοσι τέσσερις τόμοι που απαρτίζουν τη σειρά, κατά τίτλο, συγγραφέα και μεταφραστή, είναι:

1. Το Κατά Ιησούν Ευαγγέλιον - Ζοζέ Σαραμάγκου - Αθηνά Ψυλλιά
2. Για Ποιον Χτυπά Η Καμπάνα - Έρνεστ Χεμινγουέι - Άννα Παπασταύρου
3. Η Δεσποινίδα - Ίβο Άντριτς - Χρήστος Γκουβής
4. Η Πτώση - Αλμπέρ Καμύ - Νίκη Καρακίτσου - Ντούζε, Μαρία Κασαμπαλόγλου
5. Πάρτι Και Αερομαχίες - Ελίας Κανέτι - Αλεξάνδρα Παύλου
6. Ένας Τυχαίος Εραστής – Ναντίν Γκόρντιμερ - Τόνια Κοβαλένκο
7. Το Μυθιστόρημα Ενός Ανθρώπου Δίχως Πεπρωμένο - Ίμρε Κέρτες - Γιώτα Λαγουδάκου
8. Η Βουή Και Η Μανία - Γουίλιαμ Φώκνερ - Παύλος Μάτεσις
9. Ο Σκλάβος - Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίνγκερ - Τάσος Δενεγρής
10. Χάος - Λουίτζι Πιραντέλο - Σωτήρης Τριβιζάς - Κατερίνα Γλυκοφρύδη
11. Ο Άρχοντας Των Μυγών - Γουίλιαμ Γκόλντιγκ - Ρένα Χάτχουτ
12. Το Πέμπτο Παιδί - Ντόρις Λέσινγκ - Αλέκος Μανωλίδης
13. Το Σπίτι Των Κοιμισμένων Κοριτσιών - Γιασουνάρι Καουαμπάτα - Έφη Κουκουμπάνη - Πολυτίμου
14. Ροσάλντε - Έρμαν Έσσε - Φώντας Κονδύλης
15. Οι Νάνοι - Χάρολντ Πίντερ - Παύλος Μάτεσις
16. Η Μοναδική, Άδραξε Τη Μέρα - Σωλ Μπέλοου - Βασίλης Καλλιπολίτης, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ
17. Μια Προσωπική Υπόθεση - Κενζαμπούρο Όε - Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος
18. Καλαμιές Στον Άνεμο - Γκράτσια Ντελέντα - Κατερίνα Γλυκοφρύδη
19. Η Οικογένεια Του Πασκουάλ Ντουάρτε - Καμίλο Χοσέ Θέλα - Ισμήνη Κανσή
20. Το Τραγούδι Του Εκκρεμούς - Γιόζεφ Μπρόντσκι - Δημήτρης Στεφανάκης
21. Ο Νάνος - Περ Λάγκερκβιστ - Ερρίκος Μπελιές
22. Δαίμονες Των Κυμάτων - Ράντγιαρντ Κίπλινγκ - Μαίρη Κιτσικοπούλου
23. Ο Προμηθέας Ελεύθερος Δεσμώτης - Αντρέ Ζιντ - Γεωργία Ζακοπούλου
24. Εστραβαγάριο - Πάμπλο Νερούντα - Δανάη Στρατηγοπούλου

Θα κλείσω με μια σειρά η οποία ολοκληρώθηκε την Παρασκευή, 5 Μαρτίου 2010. Πρόκειται για τη σειρά “Ελληνικός Εικοστός Αιώνας Βήμα Προς Βήμα” που κυκλοφόρησε, και πάλι, η εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ. Κάθε Παρασκευή κυκλοφορούσε ένας τόμος με κόστος 5,5 ευρώ. Κυκλοφόρησαν, συνολικά, είκοσι πέντε τόμοι οι σελίδες των οποίων αθροίζονται στο 10.013 και το κόστος τους στα 25x5,5 ευρώ/τόμο=137,50 ευρώ. Η γνωστή διαίρεση δίνει 72,82 σελίδες/ευρώ.

Οι είκοσι πέντε τόμοι που απαρτίζουν τη σειρά, κατά τίτλο, συγγραφέα και μεταφραστή (ένας και μόνος), είναι:

1. Το Μακεδονικό Ζήτημα 1856 - 1913 - Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος
2. Η Επανάσταση Του 1909 - Σπύρος Μελάς
3. Οι Πόλεμοι 1912 – 1913 - Σπύρος Μελάς
4. Η Μάστιγα Της Ασίας - George Horton - Β. Γ. Σολωμονίδου
5. Πως Εφτάσαμε Στην 4η Αυγούστου 1936 - Σπύρος Λινάρδατος
6. Η Δικτατορία Του Μεταξά Και Ο Πόλεμος Του '40 - Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος
7. Ελληνική Εποποιία 1940-1941 - Άγγελος Τερζάκης
8. Στέμμα Και Σβάστικα / Τόμος Α΄- Χάγκεν Φλάϊσερ
9. Στέμμα Και Σβάστικα / Τόμος Β΄- Χάγκεν Φλάϊσερ
10. Το Μήλο Της Έριδος - Christopher Montague Woodhouse
11. Η Απελευθέρωσις Της Ελλάδος 1944 - Γεώργιος Παπανδρέου
12. Οι Καπεταναίοι Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1943-1949 - Dominique Eudes
13. Φωτιά Και Τσεκούρι Ελλάς, 1946-49 Και Τα Προηγηθέντα -Ευάγγελος Αβέρωφ - Τοσίτσας
14. Από Τον Εμφύλιο Στη Χούντα Τόμος Α' 1949 – 1952 - Σπύρος Λινάρδατος
15. Από Τον Εμφύλιο Στη Χούντα Τόμος Β' 1949 - 1952 Σπύρος Λιναρδάτος
16. Από Τον Εμφύλιο Στη Χούντα Τόμος Γ' 1958 - 1962 Σπύρος Λιναρδάτος
17. Από Τον Εμφύλιο Στη Χούντα Τόμος Δ' 1958 - 1962 Σπύρος Λιναρδάτος
18. Η Γέννηση Του Νεοφασισμού Στην Ελλάδα 1960-1970 - Γιάννης Κάτρης
19. Τα Παρασκήνια Της Αλλαγής - Σταυρός Π. Ψυχάρης
20. Οι Εβδομήντα Κρίσιμες Μέρες - Σταύρος Π. Ψυχάρης
21. Καραμανλής Ο Φίλος - Τάκης Λαμπρίας
22. Ώρες Ευθύνης - Γεώργιος Ι. Ράλλης
23. Το Μυθιστόρημα Του Πασοκ 1989 -2001 - Γιώργος Λακόπουλος
24. Μετέωρη Χώρα - Αντώνης Καρακούσης
25. Η Δεύτερη Μεταπολίτευση - Ι. Κ. Πρετεντέρης

Έκπληξη! Δεν θα κλείσω με την προηγούμενη σειρά αλλά με την επόμενη. Τη σειρά των Ρώσων Λογοτεχνών πάντοτε από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ. Ο τελευταίος τόμος της σειράς εμφανίστηκε στους πάγκους των εφημεριδοπωλών την Πέμπτη 1 Απριλίου 2010. Κυκλοφορούσε ένας τόμος κάθε Παρασκευή με κόστος 5,5 ευρώ. Κυκλοφόρησαν, συνολικά, 21 τόμοι με 8.778 σελίδες και κόστος 21x5,5 ευρώ/τόμο=115,50 ευρώ. Διαίρεση κ.λ.π. και 76,00 σελίδες/ευρώ.

Οι είκοσι ένα τόμοι που απαρτίζουν τη σειρά, κατά τίτλο, συγγραφέα και μεταφραστή, είναι:

1. Ταράς Μπούλμπα - Νικολάϊ Γκόγκολ - Άρης Αλεξάνδρου
2. Έγκλημα Και Τιμωρία - Φίοντορ Ντοστογιέβσκη - Άρης Αλεξάνδρου
3. Άννα Καριένινα / Τόμος Α΄- Λέων Τολστόη - Κοραλία Μακρή
4. Άννα Καριένινα / Τόμος Β΄- Λέων Τολστόη - Κοραλία Μακρή
5. Στα Ξένα Χέρια - Μαξίμ Γκόρκη - Άρης Αλεξάνδρου
6. Άντον Τσέχωφ Διηγήματα - Άντον Τσέχωφ - Όλεγ Τσουμπένκο, Μίζα Εμπραλίτζε, Νάνσυ Κουβαράκου
7. Δαιμονισμένοι Τόμος Α΄ - Φίοντορ Ντοστογιέβσκη - Άρης Αλεξάνδρου
8. Δαιμονισμένοι Τόμος Β΄ - Φίοντορ Ντοστογιέβσκη - Άρης Αλέξανδρου
9. Δόκτορ Ζιβάγκο - Μπόρις Πάστερνακ - Μαρία Τσαντσανόγλου
10. Οι Πεθαμένες Ψυχές - Νικολάϊ Γκόγκολ - Σπύρος Σκιαδαρέσης, Ρένα Χάτχουτ
11. Το Κόκκινο Ιππικό - Ισαάκ Μπάμπελ – Βασίλης Πουλάκος
12. Σάσκα Ζιγκουλιόφ - Λεονίντ Αντρέγιεφ - Αλεξάνδρα Δημητριάδη
13. Ο Ήρεμος Ντον / Τόμος Α' - Μιχαήλ Σολόχωφ - Ρίτα Μπούμη - Παπά
14. Ο Ήρεμος Ντον / Τόμος Β' - Μιχαήλ Σολόχωφ - Ρίτα Μπούμη - Παπά- Γιολάντα Πρίγκλη
15. Πόλεμος Και Ειρήνη / Τόμος Α' - Λέων Τολστόη - Κοραλία Μακρή
16. Πόλεμος Και Ειρήνη / Τόμος Β' - Λέων Τολστόη - Κοραλία Μακρή
17. Πόλεμος Και Ειρήνη / Τόμος Γ' - Λέων Τολστόη - Κοραλία Μακρή
18. Ανοιξιάτικοι Χείμαρροι - Ιβάν Τουργκένιεφ - Ειρήνη Καπέλλου
19. Αναμνήσεις Από Το Σπίτι Των Καταραμένων - Φίοντορ Ντοστογιέβσκη - Άρης Αλέξανδρου
20. Η Μάνα - Μαξίμ Γκόρκη - Άρης Αλεξάνδρου
21. Νουβέλες Και Διηγήματα - Λέων Τολστόη

Και οι 22+18+24+25+21=110 τόμοι των πιο πάνω σειρών είναι με σκληρό εξώφυλλο και τεχνικά, θα έλεγα, άρτιοι λαμβανομένου υπόψη του χαμηλού τους κόστους. Χαμηλό κόστος που, προφανώς, οφείλεται και στην εταιρεία που βρίσκεται πίσω από αυτό το μικρό θαύμα. Την CPI – EBNER & SPIEGEL, ULM για όλες τις σειρές πλην αυτής της Ιστορίας του Ευρωπαϊκού Πνεύματος την εκτύπωση και τη βιβλιοδεσία της οποίας “υπογράφει” η Grafica Veneta S.p.A. Να είναι καλά οι άνθρωποι που μπορούν και ρίχνουν το κόστος, και να συνυπολογίσετε και τα μεταφορικά, διότι εμείς, οι λεβεντοέλληνες, δεν! Μια πραγματική ευκαιρία, λοιπόν, για βιβλιόφιλους και μια καλή ευκαιρία για νέους ανθρώπους να χτίσουν μια βασική βιβλιοθήκη. Ένα από τα καλά της εποχής. Θαυμαστές προσφορές ελάχιστου κόστους για βιβλία και ταινίες. Ας τις εκμεταλλευτούμε!

Ένα κλικ μακριά αγαπημένος Raymond Lefevre και “Raindrops Keep Falling On My Head”.


 

04/10/2010